To translate this page in different languages, click here!
Wijsheid van boven
WIJSHEID VAN BOVEN
Wij hebben allemaal wel eens het gevoel dat het ons aan praktische wijsheid ontbreekt, aan inzicht hoe te handelen in moeilijke situaties. Als gelovigen mogen wij echter putten uit een hémelse bron van wijsheid, de wijsheid die van boven is en die gekenmerkt wordt door allerlei goede vruchten. Wanneer het ons aan wijsheid ontbreekt, mogen wij God erom vragen, zij zal ons gegeven worden.(Jak. 1:5-8;3:13-18).
Jakobus 1:5-8
Als nu aan iemand van u wijsheid ontbreekt, laat hij die aan God vragen, die aan allen mild en zonder verwijt geeft en zij zal hem gegeven worden.
Laat hij echter vragen in geloof, geheel zonder te twijfelen. Want wie twijfelt, is gelijk aan een golf van de zee, die door de wind voortgedreven en opgejaagd wordt.
Want laat die mens niet menen dat hij iets van de Heer zal ontvangen;
hij is een wankelmoedig man, onberekenbaar in al zijn wegen.
Jakobus 3:13-18
Wie is wijs en verstandig onder u? Laat hij zijn werken tonen uit zijn goede wandel in wijze zachtmoedigheid.
Maar als u bittere jaloersheid en twistzucht in uw hart hebt, roemt en liegt dan niet tegen de waarheid.
Dat is niet de wijsheid die van boven neerkomt, maar zij is aards, ongeestelijk, demonisch.
Want waar jaloersheid en twistzucht is, daar is wanorde en allerlei kwade praktijk.
Maar de wijsheid die van boven is, is in de eerste plaats rein, vervolgens vreedzaam, inschikkelijk, gezeglijk, vol barmhartigheid en goede vruchten, onpartijdig, ongeveinsd.
De vrucht van de gerechtigheid nu wordt in vrede gezaaid voor hen die vrede maken.
Jakobus spreekt in dit verband over de wijsheid die van boven neerkomt of afdaalt (Jak. 3:15).
Er is hemelse wijsheid, maar ook aardse, ongeestelijke wijsheid die voortkomt uit een verkeerde bron. De hémelse wijsheid vindt haar oorsprong niet in ons eigen boze hart, maar in God en in Jezus Christus, die zowel de kracht als de wijsheid van God is (1 Kor. 1:24).
1 Korinthe 1:24 Maar voor de mensen die door God zijn geroepen, is Christus de kracht van God en de wijsheid van God. Het maakt niet uit of ze Jood zijn of Griek.
Job zegt dat alleen God de verblijfplaats van de wijsheid kent, en dat Hij haar gebruikte bij Zijn scheppingswerken
Maar wijsheid, waar kun je wijsheid vinden? Waar komt verstand vandaan?
Mensen begrijpen de waarde van wijsheid niet. Wijsheid komt dan ook niet op de aarde voor.
Job 28
De oceaan zegt: "In mij is de wijsheid niet te vinden." De zee zegt: "Bij mij hoef je geen wijsheid te zoeken."
Wijsheid kan niet gekocht worden, zelfs niet met zuiver goud. Er is geen zilver genoeg om wijsheid te betalen.
Zelfs het zuivere goud uit Ofir is niet goed genoeg om wijsheid mee te kopen. Ook met de prachtigste edelstenen is wijsheid niet te koop.
Geen goud of edelsteen is zó waardevol als wijsheid. Geen voorwerp is kostbaar genoeg om er wijsheid mee te betalen.
Geen koraal of parel is te ruilen voor wijsheid. Wijsheid is kostbaarder dan robijnen.
Topazen uit Ethiopië zijn niet zo kostbaar als wijsheid. Wijsheid is niet te koop voor zuiver goud.
Waar komt de wijsheid vandaan? Waar is verstand te vinden?
Niemand kan de wijsheid zien. Zelfs de vogels kunnen haar niet zien vanuit de lucht.
De dood en het dodenrijk zeggen: "Wij hebben alleen over wijsheid gehoord, maar weten haar niet te vinden."
Alleen God weet waar wijsheid te vinden is. Hij weet waar wijsheid vandaan komt.
Want Hij kan tot aan de einden van de aarde zien. Alles onder de hemel ziet Hij.
Toen Hij grenzen stelde aan de kracht van de wind, toen Hij bepaalde tot waar het water mocht komen,
toen Hij de regen zijn bevelen gaf en Hij de bliksem de weg wees,
toen zag Hij ook de wijsheid en sprak wijsheid. Hij gaf de wijsheid een plaats en begreep de wijsheid.
Maar tegen de mensen zei Hij: "Weten jullie wat ware wijsheid is? Als jullie diep ontzag voor Mij hebben! Geen verkeerde dingen doen, dat is verstand!"
In de Spreuken van Salomo zien wij echter dat de Wijsheid, die bij God was eer de aarde bestond, de mensen aanspreekt op de straten en pleinen en bij de poortdeuren van de stad (Spr. 1:20-21; 8:1vv.).
Spreuken 1:20 De Wijsheid roept luid op de straat. Op de pleinen is haar stem te horen.
21 Daar waar het druk is, roept zij. Ze roept bij de poorten van de stad.
Spreuken 8:1 Hoor de Wijsheid roepen! De Verstandigheid roept luid!
2 De Wijsheid is gaan staan op de heuvels langs de weg, daar, waar de wegen elkaar kruisen.
3 In de poorten van de stad, waar de mensen de stad binnen gaan, roept ze luid:
4 "Mensen, ik roep jullie. Ik spreek tot jullie allemaal.
5 Als je onverstandig bent, leer dan van mij hoe je verstandig kan worden. Als je een dwaas bent, leer dan begrijpen wat ik zeg.
Dit houdt in het neerdalen op aarde van de Wijsheid in een Persoon. Wij zien hier een voorafschaduwing van de komst van Christus, die Zijn vreugde vond in de mensen van Gods welbehagen (Spr. 8:31; Luc. 2:14).
Spreuken 8:31 Spelende in de wereld Zijns aardrijks, en Mijn vermakingen zijn met de mensenkinderen.
Lukas 2:14 Ere zij God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in de Mens van het welbehagen.
Christus is op aarde gekomen en Hij is ook weer teruggekeerd naar de Vader, die Hem had gezonden, en als christenen zijn wij heel nauw met Hem verbonden. Overeenkomstig Gods raadsbesluit zijn wij nu 'in Christus Jezus, die ons geworden is: wijsheid van Godswege, gerechtigheid, heiliging en verlossing' (1 Kor. 1:30).
1 Korinthe 1:30 Want alles wat we nu zijn, hebben we alleen aan Hem te danken. Want alleen door Jezus Christus hebben we nu Gods wijsheid. En alleen dankzij Hem zijn we vrijgesproken van schuld en zijn we gered. Alleen door Hem horen we nu bij God.
Hij woont nu ook in ons door de Heilige Geest en wij zijn deelgenoten geworden van de goddelijke natuur (2 Petr. 1:4).
2 Petrus 1:4 Hij heeft ons kostbare en grote beloften gedaan. Daardoor zijn we ontsnapt aan dood en bederf. Nu kunnen we nieuwe mensen zijn die op God lijken. De dood en het bederf heersen in de wereld door de verkeerde verlangens van de mensen.
De wijsheid van boven, wijsheid van Godswege, staat ons dus vrijelijk ter beschikking. Maar wij moeten wel telkens erom vragen, als het ons aan wijsheid ontbreekt, en wij moeten vragen in geloof (Jak. 1:5-6).
Jakobus 1:5 En als je een keer niet weet wat je moet doen, mag je God om wijsheid vragen. God geeft die altijd, zonder boos te zijn dat je het zelf niet weet. 6 Maar je moet daar wel vol geloof om bidden, zonder te twijfelen. Want als je twijfelt, lijk je op een golf van de zee die door de wind steeds een andere kant wordt opgejaagd.
DE AARD VAN SALOMO’S WIJSHEID
Salomo is zelf een mooi voorbeeld van een gelovige die bad om wijsheid van boven: 'Geef dan Uw knecht een opmerkzaam hart, opdat hij Uw volk zal kunnen richten, door te onderscheiden tussen goed en kwaad, want wie zou in staat zijn dit Uw talrijk volk te richten?' (1 Kon. 3:9).
Koning Salomo fungeerde als de hoogste rechter in Israël, en het was goed in Gods ogen dat hij om inzicht vroeg om een rechtszaak te kunnen horen.
Overeenkomstig zijn begeerte gaf God hem een wijs en verstandig hart, en bovendien nog rijkdom en eer in overvloed.
In 1 Koningen 4:29-34 vinden wij de volgende omschrijving van Salomo's wijsheid:
'En God gaf Salomo wijsheid en zeer veel verstand en een begrip, zo wijd als het zand aan de oever der zee, zodat de wijsheid van Salomo groter was dan die van allen uit het Oosten, en dan al de wijsheid van Egypte. Ja, hij was wijzer dan alle mensen, dan de Ezrachiet Etan en Heman en Kalkol en Darda, de zonen van Machol, zodat hij naam had onder al de volken rondom. Hij sprak immers drieduizend spreuken, en liederen van hem waren er duizend vijf. Hij sprak over de bomen, van de ceder op de Libanon af tot de hysop toe, die aan de muur uitschiet; hij sprak ook over het vee, het gevogelte, het kruipend gedierte en de vissen. En uit alle volken kwamen er om de wijsheid van Salomo te horen, van al de koningen der aarde, die van zijn wijsheid gehoord hadden'.
In overeenstemming hiermee lezen wij in 1 Koningen 10 over het bezoek van de koningin van Seba, die met alles wat zij op haar hart had bij Salomo kwam. En Salomo loste al haar vraagstukken op, niets was te diepzinnig voor hem, zodat de koningin diep onder de indruk kwam van al de wijsheid van Salomo.
De Heer Jezus verwees hiernaar toen enkele schriftgeleerden en farizeeën Hem om een teken vroegen: 'De koningin van het Zuiden zal worden opgewekt in het oordeel met dit geslacht en het veroordelen, want zij kwam van de einden van de aarde om de wijsheid van Salomo te horen; en zie, meer dan Salomo is hier!' (Matt. 12:42).
Mattheüs 12:42 Op de dag dat God over alle mensen zal rechtspreken, zal ook de koningin van het Zuiden(=Scheba) opstaan uit de dood, tegelijk met jullie. En ze zal jullie veroordelen. Want zíj is van heel ver gekomen om de wijsheid van koning Salomo te horen. Let op: Ik ben belangrijker dan Salomo, maar júllie hebben niet naar Mij willen luisteren.
Christus is meer dan David en Salomo, meer dan Salomo en zijn gebed om wijsheid
ja, Hij is hoger dan de engelen (zie de brief aan de Hebreeën). Laten wij dan ook luisteren naar Zijn Woord!
Wij mogen in deze koningin echter een beeld zien van onszelf als gelovigen uit de volken, degenen die vroeger veraf waren, maar nu nabij gekomen zijn door het bloed van Christus (Ef. 2:13,17).
Wij hebben Hem leren kennen als de Wijsheid van God in eigen Persoon en wij luisteren nog steeds vol bewondering naar de woorden van genade die uit Zijn mond komen (vgl. Luc. 4:22)
.
Efeziërs 2:13 Zo waren jullie vroeger ver weg van God. Maar nu zijn jullie in Jezus Christus dicht bij God gekomen, door het bloed van Christus.
Efeziërs 2:17 Jezus kwam vrede brengen aan jullie die ver van God waren(=de niet-Joden), en aan de mensen die dicht bij God waren(=de Joden).
Lukas 4:22 Iedereen was het met Hem eens. Ook waren ze verbaasd over zijn woorden. Want Hij sprak zo vriendelijk. En ze zeiden: "Hij is toch de zoon van Jozef?"
Die geïnspireerde woorden heeft Hij door de Heilige Geest laten optekenen in het Nieuwe Testament. Wij kunnen eigenlijk niet zeggen zoals deze koningin het uitdrukte, dat slechts de helft van deze wijsheid ons is aangezegd!
Door het Woord en door de Heilige Geest verschaft God ons inzicht in alles wat in Zijn hart woont, zelfs in de diepten, de geheimen van Zijn hart. Bovendien is het bestaan van de Gemeente ook voor de overheden en machten in de hemelse gewesten het bewijs van de veelkleurige wijsheid van God, zoals die in het geheimenis aangaande Christus en de Gemeente aan de dag is getreden (1 Kor. 2:6-16; Ef. 3:10).
1 Korinthe 2:6-16 De wijsheid waar ik mee kom, is alleen te begrijpen voor mensen die er aan toe zijn. Het is geen wijsheid van deze wereld of van de geestelijke machten van deze wereld. Die machten zullen vernietigd worden.
Maar de wijsheid waar ik over spreek, is de wijsheid van God. Het gaat daarbij over dingen die heel lang verborgen waren. Maar nu zijn ze aan ons bekend gemaakt. Ik bedoel het plan dat God al vanaf het begin van de tijd had klaarliggen om ons te redden.
De geestelijke machten van deze wereld wisten niet hoe Hij dat wilde doen. Als ze het wél hadden geweten, zouden ze de hoogste Heer niet hebben gekruisigd.
Maar het is gegaan zoals er in de Boeken staat: "Niemand heeft ooit zoiets gezien. En niemand heeft ooit zoiets gehoord. Geen mens heeft ooit zoiets kunnen bedenken. Maar zó is Gods plan voor de mensen die van Hem houden."
En nu heeft God aan óns zijn plan bekend gemaakt door zijn Geest. Want Gods Geest weet alles. Hij weet ook de diepste gedachten en plannen van God.
Wie kan weten wat er diep in de gedachten van een mens leeft? Dat kan toch alleen zijn eigen geest? Zo weet ook alleen Gods eigen Geest, wat er in God is.
En wij hebben niet de geest van de wereld gekregen. Nee, wij hebben de Geest van God gekregen. Daardoor kunnen we weten wat God ons heeft gegeven.
Over die dingen spreken we dan ook. Maar niet met woorden die uit menselijke wijsheid komen. We spreken erover met de woorden die de Geest ons geeft. Zo kunnen we geestelijke dingen ook met de hulp van de Geest vertellen en begrijpen.
Maar mensen die Gods Geest niet hebben, kunnen de dingen van Gods Geest niet begrijpen. Ze vinden ze belachelijk. Ze kunnen ze niet begrijpen, omdat ze alleen geestelijk te begrijpen zijn.
Maar mensen die Gods Geest hebben, kunnen alles begrijpen. Maar zijzelf zijn voor de ongelovigen niet te begrijpen.
Want de Boeken zeggen: "Wie kan begrijpen wat de Heer denkt en wat zijn plannen zijn? Wie zou Hem goede raad kunnen geven?" Maar wíj hebben dezelfde manier van denken als Christus gekregen zodat we Hem kunnen begrijpen.
Efeziërs 3:10 Pas nú wil God de gemeente gebruiken om zijn grote wijsheid bekend te maken aan de onzichtbare leiders en machten van de geestelijke wereld.
Het is overigens duidelijk dat de wijsheid van Salomo heel iets anders was dan onze abstracte westerse wijsbegeerte.
Het gaat om praktische wijsheid, levenskunst en inzicht om te onderscheiden tussen goed en kwaad. Wijsheid is toegepaste kennis. In het boek Spreuken hebben wij daarvan talloze voorbeelden.
En voor Salomo als de hoogste aardse rechter was inzicht om een rechtszaak te kunnen beoordelen natuurlijk heel belangrijk. De beschrijving van zijn wijsheid aan het slot van 1 Koningen 4 is in dit verband ook leerzaam:
(1) Salomo had een uitzonderlijk inzicht in de schepping, hij sprak zoals niemand anders over de hele flora en de fauna.
(2) Job had wijsheid, maar hij wist van Wie hij wijsheid ontvangen had: Job 12:13 Bij Hem is wijsheid en macht;Hij heeft raad en inzicht.
(3) Genesis 41:38 Daarom zei de farao tegen zijn dienaren: Zouden wij ooit iemand kunnen vinden als deze man, in wie de Geest van God is? 39 Daarop zei de farao tegen Jozef: Aangezien God u dit alles heeft bekendgemaakt, is er niemand zo verstandig en wijs als u.
(4) God gaf mannen wijsheid om alles wat nodig was voor Zijn tabernakel te maken. Exodus 31:6 En Ik, zie, Ik heb Aholiab, de zoon van Ahisamach, uit de stam Dan, aan hem toegevoegd. En in het hart van ieder die wijs van hart is, heb Ik wijsheid gegeven zodat zij alles kunnen maken wat Ik u geboden heb.
VERWONDERING
Onder Gods wijsheid valt ook wat we zien in Zijn Schepping, de wetmatigheden waarmee Hij de wereld in stand houdt. Het is de bedoeling dat wij Hem prijzen om Zijn wijsheid die we daarin ontdekken.
Genesis 1:14 En God zei: Laten er lichten zijn aan het hemelgewelf om scheiding te maken tussen de dag en de nacht; en laten zij zijn tot tekenen, en tot aanduiding van vaste tijden (מוֹעֲדִים mo’adim) en van dagen en jaren!
Als we zien hoe de planeten en sterren zomaar, zonder ondersteuning in de lucht “hangen” en eeuwenlang hun baan volgen die door God is bepaald, met een precisie waarop allerlei berekeningen kunnen worden gemaakt, dan zien we hierin Gods onpeilbare wijsheid.
Psalm 8:4 Als ik Uw hemel zie, het werk van Uw vingers, de maan en de sterren, die U hun plaats gegeven hebt, 5. wat is dan de sterveling, dat U aan hem denkt, en de mensenzoon, dat U naar hem omziet? 10. HEERE, onze Heere, hoe machtig is Uw Naam op de hele aarde!
God toont ons in Zijn wijsheid: de regelmaat van de seizoenen, de complexiteit van ons menselijk lichaam, de bloedsomloop, het zenuwstelsel. Het getuigt allemaal van de briljante scheppingskracht van onze God.
Bekijk dit korte filmpje eens en zie hoe een kind zich kan verwonderen. Dat we deze verwondering mogen hebben voor wat God tot stand bracht.
Het bestuderen van deze wetmatigheden kan tot zegen van de mensheid zijn, mits we dat doen in gemeenschap met en kinderlijk vertrouwen op God de Vader. Mits hij dit doet in gemeenschap met God de Vader, zoals Hij zich in Zijn Woord heeft geopenbaard. Dit zal de mens in kinderlijke verwondering brengen, waardoor hij God de eer geeft.
Wie buiten God om zich verdiept in Zijn Schepping, begeeft zich op het terrein van de duisternis. Hij gaat in zijn eigen hoogmoedige wijsheid geloven.
Jur