English & other languages: click here!

Johannes 1:19-52 de heraut en de Koning

Johannes, Jochanan in het Hebreeuws, is de zoon van Zacharia en Elizabeth, een hogepriesterlijk geslacht.  Na de overwinning op het leger van Antiochus Epifanis was het Simon de Makkabeeër die zichzelf het hogepriesterschap toebedeelde. Het priestergeslacht Zadok was buiten spel gezet en vervangen door Hasmonese vorsten, die de functie van hogepriester bleven bekleden. Zacharia was weer de eerste priester die dienst deed uit het geslacht van Levi/Zadok. Zijn zoon Johannes, op een bovennatuurlijke wijze verwekt, zou een priester of hogepriester kunnen zijn. Maar hij was geroepen voor een andere taak: heraut, om de komende Koning aan te kondigen.

Hij verbleef in de woestijn, at sprinkhanen en wilde honing en liep in kameelhare kleding en een lederen gordel, zoals Elia.2 Kon 1:8. Hij werd door Koning Herodes onthoofd.

In het gedeelte van Johannes wat we hier onderzoeken komen verschillende chiastische structuren voor. Ik heb ze van drie verschillende bronnen bekeken, maar men komt tot vrijwel overeenkomstige centrale assen.  Omdat dit zo duidelijk naar voren komt haal ik de verschillende centrale assen er uit. Het zijn dan ook de teksten waar de Heilige Geest de focus op legt.

De centrale as is dan vers 23 van de structuur die hieronder is afgebeeld en gaat over de verzen 19 -28:

Johannes 1:23 Hij zei: Ik ben de stem van iemand die roept in de woestijn: Maak de weg van de Heere recht,  zoals Jesaja, de profeet, gesproken heeft.

Dit gesprek lijkt plaats te vinden net voordat Yeshua door Johannes gedoopt

werd. Als plaats wordt zowel Bethanië als Bethbara genoemd, afhankelijk van welke vertaling je gebruikt. Nu ligt er een Bethanië op de zuidoostelijke helling van de Olijfberg, op enkele kilometers van Jeruzalem. Hier kwam Yeshua bij Lazarus met zijn zussen Maria en Martha. Bethbara wordt ook wel “Bethanië over de Jordaan” genoemd. Waarschijnlijk waren beide plaatsen door een weg verbonden. Je kunt het vergelijken met Egmond aan Zee en Egmond binnen. Het was daar ongeveer de allerlaagste plek op aarde.  Bethbara ligt in woestijngebied. En daar stond Johannes te roepen, zoals Jesaja dat al had geprofeteerd.

Johannes predikte de Messias en riep de mensen op tot bekering.  Hij zei zelfs dat de Messias zich onder hen bevond.  (vers 26). Hij riep de mensen op hun weg recht te maken, de zonden af te wassen en zo klaar te zijn om de Koning van het Koninkrijk te ontvangen. Dat was natuurlijk opzienbarend nieuws en de Farizeeën stuurde een afvaardiging om eens uit te zoeken wat die prediker voor een man was.

Jesaja 40:3 Een stem van iemand die roept in de woestijn: Bereid de weg van de HEERE , maak recht in de wildernis een gebaande weg voor onze God.

Jesaja 40 was bedoeld om het volk te troosten. Hun Verlosser zou komen.  Maar hebben ze zich laten troosten? Het had gekund, maar de tijd was nog niet rijp. Toch reageerden velen uit het volk op de oproep van Johannes en lieten zich dopen tot vergeving van zonden.

De tweede centrale as is vers 32 uit de verzen 29 -34:

Johannes 1:32 En Johannes getuigde: Ik heb de Geest zien neerdalen uit de hemel als een duif, en Hij bleef op Hem.

Wat is dat een bijzonder moment geweest. Johannes had Yeshua aan de mensen aangekondigd met “zie het Lam van God dat de zonden van de wereld wegneemt! ” (vers 29). De mensen kenden dat begrip. Ze brachten met Pesach hun lam om te offeren, om vergeving van zonden te ontvangen.  Maar hier stond een man, waarvan Johannes zei “dat Hij al eerder bestond” dan Johannes zelf, dat het deze man was over Wie hij gesproken had: “maak de weg vrij zodat God binnen kan komen”. Hier stond een man die God is. Hier stond de Koning wiens heraut hij is. Hij is zo groot en heilig dat Johannes het niet eens waard is om zijn slaaf te zijn en zijn schoenriem los te maken.  Zo klein voelt Johannes zich bij de grootheid en goddelijkheid van deze Koning die een Lam wil zijn om geslacht te worden.

En dan wil Yeshua gedoopt worden door Johannes. In een ander evangelie lezen we dat Johannes dat niet begrijpt. Hij, Yeshua gedoopt worden? Hij de zondeloze heeft het toch niet nodig om de zonden af te wassen en vergeving te ontvangen? Maar Yeshua vereenzelvigt zich hier met de zondige mens, wiens zonden Hij op Zich wil nemen.  Zo wilde Hij alle gerechtigheid vervullen.
Mattheüs 3:14,15 Maar Johannes wilde Hem hiervan weerhouden en zei: Ik heb het nodig door U gedoopt te worden, en komt U naar mij? Maar Jezus antwoordde hem en zei: Laat het nu gebeuren, want op deze wijze past het ons alle gerechtigheid te vervullen. Toen liet hij het Hem toe.

En dan doopt Johannes Zijn Meester en Verlosser, God in het vlees verschenen. Dan gebeurt er zoiets geweldigs wat in Lukas beschreven wordt:

Lukas 3:21,22 En het geschiedde, toen al het volk gedoopt was, en Jezus ook gedoopt was en aan het bidden was, dat de hemel geopend werd, en dat de Heilige Geest op Hem neerdaalde in lichamelijke gedaante als een duif. En er kwam een stem uit de hemel die zei: U bent Mijn geliefde Zoon, in U heb Ik Mijn welbehagen!

De Heilige Geest daalde op Yeshua neer en dat werd zichtbaar gemaakt door een duif. En dat staat in de centrale as van dit gedeelte. En dan die verklaring van God de Vader vanuit de hemel….. een nog belangrijker stem in de wildernis! Een Vader die Zijn volk Israël laat horen: “U bent Mijn geliefde Zoon, in U heb Ik Mijn welbehagen!” Later, bij de verheerlijking op de berg kwam een stem uit de wolk die zei: Dit is Mijn geliefde Zoon, in Wie Ik Mijn welbehagen heb; LUISTER NAAR HEM!  Mattheüs 17:5

De derde centrale as is vers 39 uit de verzen 35 -43:

Johannes 1:39 Wat zoekt u? En zij zeiden tegen Hem: Rabbi (wat vertaald wil zeggen: Meester), waar woont U?

Hier komen de eerste twee discipelen afzonderlijk van elkaar naar Yeshua toe. Andreas en zijn broer Simon, die al discipelen van Johannes waren.  Wat zal Andreas blij geweest zijn ook zijn broer bij Yeshua te ontmoeten. Het is altijd bemoedigend als je elkaar in het geloof in Yeshua herkent en erkent. Johannes raakt zijn discipelen kwijt, maar hij was ook de wegbereider, de heraut om Yeshua, de Koning aan te kondigen. Daarom zei hij: i “Deze Die na mij komt” (vers 15). Hij heeft ook verklaard:

Johannes 3:29,30  Wie de bruid heeft, is de Bruidegom, maar de vriend van de Bruidegom, die erbij staat en hem hoort, verblijdt zich zeer over de stem van de Bruidegom. Deze blijdschap van mij nu is volkomen geworden.  HIJ MOET MEER WORDEN, MAAR IK MINDER.

Het antwoord op de vraag “waar woont U?” geeft ons niet meer inzicht over het wonen van Yeshua. In een ander evangelie zegt Yeshua wel iets over zijn woonplaats tegen een schriftgeleerde die Hem wilde volgen. Yeshua maakt geen reclame voor het volgen van Hem. Integendeel, hij raadt de mensen aan eerst maar eens te bedenken wat het volgen van Hem je gaat kosten. En dan haken veel mensen af.

Mattheüs 8:20 En Jezus zei tegen hem: De vossen hebben holen, en de vogels in de lucht nesten, maar de Zoon des mensen heeft niets waarop Hij het hoofd kan neerleggen.

In ieder geval bleven de beide kersverse discipelen de hele dag bij de Messias en ze zullen heel wat geleerd hebben. Yeshua veranderde de naam Simon in Kefas, wat in het Grieks Petrus is, de naam waaronder hij bij ons bekend is. Hij kreeg een nieuwe naam, een nieuwe identiteit. Zijn naam betekent “rotsblok” of “steen”.

Later zal door Yeshua aan die naam een grote betekenis worden toegevoegd, als Petrus belijdt:
“U bent de Christus, de Zoon van de levende God”.  Yeshua noemt hem dan eerst nog bij zijn oude naam “Simon, zoon van Jona” en zegt: “Zalig bent je want vlees en bloed hebben je dat niet geopenbaard, maar Mijn Vader, Die in de hemelen is.

Mattheüs 16:18 En Ik zeg u ook dat u Petrus bent, en op deze petra zal Ik Mijn gemeente bouwen, en de poorten van de hel zullen haar niet overweldigen.

De vierde centrale as is vers 48 uit de verzen 44 -52:

Johannes 1:48 Jezus zag Nathanaël naar Zich toe komen en zei over hem: Zie, werkelijk een Israëliet in wie geen bedrog is.

Het aantal discipelen van Yeshua wordt uitgebreid. Net voordat de Messias naar Galilea wil vertrekken ontmoet hij Filippus, die uit dezelfde stad Bethsaïda komt als Andreas en Petrus. Filippus op zijn beurt kwam Nathanaël tegen en je hoort het enthousiasme in Filippus’ stem:

 “Wij hebben Hem gevonden over Wie Mozes in de wet geschreven heeft, en ook de profeten, namelijk Jezus, de zoon van Jozef, uit Nazareth.” Johannes 1:46

Het gesprek gaat verder:

Nathanaël:  “Kan uit Nazareth iets goeds komen?”

Filippus: “Kom en zie!”

Yeshua zag Nathanaël aankomen: “Zie, werkelijk een Israëliet in wie geen bedrog is”.

Nathanaël: “Hoe kent U mij?”

Yeshua: “Voordat Filippus u riep, toen u onder de vijgenboom was, zag Ik u.”

Nathanaël: “Rabbi, U bent de Zoon van God, U bent de Koning van Israël.”

Yeshua: Omdat Ik tegen u gezegd heb: Ik zag u onder de vijgenboom, gelooft u. U zult grotere dingen zien dan deze.

Yeshua: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u allen: Van nu af zult u de hemel geopend zien en de engelen van God opklimmen en neerdalen op de Zoon des mensen.

Nathanaël zocht onder de vijgenboom de omgang met God. Dat wist Yeshua. Zoiets merkt het natuurlijk verstand niet op. Maar Gods Geest was neergedaald op Yeshua en daar gebleven. Dat Yeshua dit zei maakte dat er bij Nathaneël iets klikte. Dit was echt van God en hij beleed Hem van pure vreugde als Zoon van God, en Koning van Israël. Dat Yeshua hem bestempelde als een Israëliet waarin geen bedrog is, laat zien dat Yeshua zoveel mensen om zich heen zag die nog verbonden waren aan hun oude natuur, die zijn identiteit ontleent aan de vader der leugen: satan. Maar Nathanaël had zijn leven overgegeven aan Hem die de Weg, de Waarheid en het Leven is.

De ontmoeting met Yeshua was een heerlijke ervaring voor Nathanaël. Maar Yeshua zegt dat hij nog veel meer zal ervaren. Dat moeten we niet toepassen op wonderen en genezingen in het hier en nu. Maar we zullen nog meer de grootheid van God gaan zien, zoals Jacob in Genesis 28:12-14 de engelen van God zag opklimmen en neerdalen en begreep dat dit was voor het Heilig Zaad dat komen zou, dat Jacob in zich droeg.

Die laatste tekst legt dan ook de verbinding met de parasha “Wajetsee”.

 

Ida