English & other languages: click here!
Jesaja 58 - Wat oprecht vasten inhoudt
Jesaja moet luidkeels het volk tot bekering roepen. Het schijnheilge vasten is Israël tot zonde. Men kan in spreken, bidden en handelen een ware gelovige lijken, maar het is nog niet vanzelfsprekend dat men dit ook van harte is (Mattheüs 7:21-23). Jesaja laat weten wat ware dienst aan God inhoudt. Dan volgen er grote toekomstige zegeningen voor het trouwe overblijfsel van Israël.
Jesaja 58:1 Roep luidkeels, houd u niet in, verhef uw stem als een bazuin, verkondig Mijn volk hun overtreding, en het huis van Jakob hun zonden. 2. Hoewel zij Mij dag aan dag zoeken en vreugde vinden in de kennis van Mijn wegen, als een volk dat gerechtigheid doet en het recht van zijn God niet verlaat, vragen zij Mij om rechtvaardige oordelen. Zij vinden er vreugde in om tot God te naderen, 3a. terwijl zij zeggen: Waarom vasten wij, als U het toch niet ziet, waarom kwellen wij onze ziel, als U het toch niet weet?
Roep luidkeels, houd u niet in, verhef uw stem als een bazuin...... deze opdracht om het volk van God op deze manier opmerkzaam te maken op zijn zonden, geeft aan hoe zwaar dit weegt. Je ziet het al voor je, midden in Jeruzalem staat Jesaja te roepen als een bazuin. Hij mag zich niet inhouden, hij schreeuwt het uit! Zo kenden ze Jesaja ook. Altijd maar weer terug roepen naar gehoorzaamheid aan Gods Woord en dat terwijl de mens van zichzelf denkt dat hij best goed bezig is. Dit roept vanzelfsprekend irritatie op, behalve voor een enkeling die het ter harte neemt omdat er liefde in zijn hart is voor YHWH.
Hoewel zij Mij dag aan dag zoeken en vreugde vinden in de kennis van Mijn wegen...... hier beschrijft God hoe hun geloofsijver opgenschijnlijk heel positief naar buiten komt. Het leek erop dat Gods volk van Hem hield en Hem toegewijd was: als een volk dat gerechtigheid doet en het recht van zijn God niet verlaat. Maar God ziet het hart aan. Voor de buitenwereld was het een volk dat gerechtigheid doet, en die reputatie gaf hen voldoening.
Zij vragen Mij om rechtvaardige oordelen........ de betekenis hiervan is mogelijk dat ze God om oplossing van problemen ragen, terwijl ze met hun oppervlakkige godsdienst niet in de rechte verhouding tot Hem staan.
Zij vinden er vreugde in om tot God te naderen...... op zichzelf genomen klinkt dat positief, maar gezien het voorgaande, weten we dat dit niet in de goede gesteldheid gebeurde.
terwijl zij zeggen: Waarom vasten wij, als U het toch niet ziet....... in plaats van de oorzaak bij zichzelf te zoeken stellen ze God aansprakelijk voor het uitblijven van antwoorden. Toch krijgen ze van God antwoord via de profeet Jesaja. Helaas is dat niet de reactie waarop ze zaten te wachten.
waarom kwellen wij onze ziel, als U het toch niet weet......? Het lijkt erop dat zij de te verwachte antwoorden van God als een rechtmatig gevolg van hun inspanningen zien. Ze hebben er recht op, want ze hebben aan de voorwaarden voldaan. Het vasten gaat niet gepaard met verootmoediging.
In Israël had men vaak vastendagen. Toch zie je, voor zover ik weet, nergens een opdracht om te vasten. We weten dat men met Grote Verzoendag vastte. Ze hadden soms vaste vastendagen, maar dat waren menselijke geboden. Toch lees je regelmatig dat gelovigen vastten. Zelfs Yeshua deed dat (Mattheüs 4:2), in tegenstelling tot Zijn discipelen (Lukas 5:34,35) die het wel zouden doen wanneer de Bruidegom van hen weggenomen zou zijn. Mozes en Elia, Ezra, Nehemia, David, Daniël en Esther, hebben wel eens of vaker gevast. (Zie o.a.: Deut. 9:9; Ezra 8:21; Neh. 9:1; I Kon 19:8; Est. 4:16; Ps. 35:13; Daniël 9:3.)
Jesaja 58:3b-5 terwijl zij zeggen: Waarom vasten wij, als U het toch niet ziet, waarom kwellen wij onze ziel, als U het toch niet weet? Zie, op uw vastendag zoekt u uw eigen wens, en beult u al uw arbeiders af. 4. Zie, u vast om te twisten en ruzie te maken en om goddeloos op de vuist te gaan. Vast niet zoals heden als u uw stem wilt laten horen in de hoogte. 5. Zou dit het vasten zijn dat Ik verkies: dat de mens zich een dag lang verootmoedigt, dat hij zijn hoofd buigt als een riet en zich neerlegt in rouwgewaad en as? Noemt u dat vasten en een dag die de HEERE welgevallig is?
Zie, op uw vastendag zoekt u uw eigen wens, en beult u al uw arbeiders af........ het vasten is bedoeld ten eigen bate. Het is bijv. een hongerstaking om Gods aandacht te krijgen, of om gebedsverhoring af te dwingen. Een voorbeeld om te illustreren: een landbouwer of anderszins neemt vrij om te vasten. Hij eet niet, dus voelt hij zich te zwak om te werken. Hij is nu een beetje zielig. Maar zijn arbeiders moeten daarom extra hard werken. Zo zelfs, dat YHWH dit 'afbeulen' noemt. Zoiets is blijkbaar het 'onderdrukken' wat in vers 6 genoemd wordt.
Zie, u vast om te twisten en ruzie te maken........ zouden de arbeiders in opstand komen? Moet de baas niet samen mey zijn arbeiders vasten? Zo maar een gedachte bij deze zin. We kunnen niet weten wat er voor agressie zorgde, zodat ze zelfs nog met elkaar op de vuist gaan. Nogal bizar dat dit met vasten samengaat.
Zou dit het vasten zijn dat Ik verkies:....... De manier van vasten dat God hier bestraft, is een hol en leeg ritueel, zonder geestelijke verootmoediging. Van deze manier van vasten heeft YHWH een afkeer. Ook al volgen ze tijdens het vasten de bekende rouwgebruiken (zijn hoofd buigen als een riet... een rouwgewaad en as). Deze tekenen geven ook wel uiting aan oprechte ootmoed. Jesaja zou dat niet ontkennen (2 Sam. 12:16; 1 Kon. 21:27; Jer. 6:26). Maar als de juiste hartsgesteldheid ontbreekt noemt God dit niet eens 'een vasten'. YHWH heeft hierin geen behagen.
(meer over vasten, zie het Jaïr artikel over Zacharia 7 met als titel "Gehoorzamen is meer dan vasten". )
Jesaja 58:6-7 Is dit niet het vasten dat Ik verkies: dat u de boeien van de goddeloosheid losmaakt, dat u de banden van het juk ontbindt, dat u de onderdrukten vrij laat heengaan en dat u elk juk breekt? 7. Is het niet dit, dat u uw brood deelt met wie hongerlijdt, en de ellendige ontheemden een thuis biedt, dat, als u een naakte ziet, u hem kleedt, en dat u zich voor eigen vlees en bloed niet verbergt?
dat u de boeien van de goddeloosheid, de banden van het juk, losmaakt........
in het voorgaande kwamen al de woorden afbeulen van arbeiders (onderdrukken/juk) (vs. 3), goddeloos op de vuist te gaan (vs. 4) ter sprake. YHWH wil als het ware daarmee zeggen: als je Mij hoe dan ook wilt behagen, begin dan de relatie met je volksgenoten in orde te maken: dat u uw brood deelt met wie hongerlijdt, de ontheemden een thuis biedt, een naakte kleedt en eigen familieleden verzorgt.
Het is niet zo, wat sommige mensen denken, dat Jesaja hier richtlijnen geeft om het vasten voor YAHWEH effectief te maken. Dat zou opnieuw een vorm van 'verdienste' zijn. De HEERE laat hier door middel van Jesaja duidelijk zien, dat het nodig is om met de zonden te breken, om in de rechte verhouding tot YAHWEH te staan. De onder het volk levende zonden houden de komst van het heil tegen. Dat lezen we in Jesaja 59:2. Oprecht geloof gaat niet samen met sociaal onrecht en onderdrukking. Religieuze rituelen zijn dan zinloos en beledigend naar God. Hij verdraagt het niet en het is Hem tot last. (Jesaja 1:13-14).
Jesaja 58: . 8.-10 Dan zal uw licht doorbreken als de dageraad, en uw herstel snel intreden. Uw gerechtigheid zal voor u uit gaan en de heerlijkheid van de HEERE zal uw achterhoede zijn. 9. Dan zult u roepen en de HEERE zal antwoorden, dan zult u om hulp roepen en Hij zal zeggen: Zie, hier ben Ik. Als u het juk uit uw midden wegdoet, het uitsteken van de vinger en het uitspreken van ongerechtigheid; 10. als u uw hart opent voor de hongerigen, en de verdrukte ziel verzadigt, dan zal uw licht in de duisternis opgaan, en uw donkerheid als de middag zijn.
Dan zal uw licht doorbreken als de dageraad, en uw herstel snel intreden........ de dageraad is niet tegen te houden en overwint alle duisternis. Al vóórdat de zon zichtbaar wordt, kleurt de lucht zich met prachtige tinten. De hele atmosfeer voelt zo puur en verwachtingsvol. Zo is het als Gods licht doorbreekt en er herstel intreedt.
Uw gerechtigheid zal voor u uit gaan en de heerlijkheid van de HEERE zal uw achterhoede zijn....... als dat van iemand gezegd wordt en als dat van een volk gezegd wordt, wat gaat daarvan dan een krachtig getuigenis uit. De Messias Yeshua is zo voor Israël uitgegaan als een nederige dienaar. Maar omdat het volk de zonde liefhad irriteerde hen die gerechtigheid. Maar Hij komt straks als Koning der Gerechtigheid en Hij oordeelt en voert oorlog in gerechtigheid (Openbaring 19:11). Het overblijfsel van Israël krijgt deel aan die gerechtigheid. Als de antichrist gedood is door de adem uit de mond van deze Koning, als de satan in de put is geworpen, dan is de heerlijkheid van YAHWEH de achterhoede van deze oorlog. De duisternis is overwonnen en de dageraad breekt door. Puur en vol herstel!
Dan zult u roepen en de HEERE zal antwoorden, dan zult u om hulp roepen en Hij zal zeggen: Zie, hier ben Ik....... er is geen ritueel nodig om YAHWEH te bereiken. Een roep, rechtstreeks uit een gelovig, gereinigd hart, wordt onmiddellijk beantwoord: Zie, hier ben Ik......
Als u het juk uit uw midden wegdoet, het uitsteken van de vinger en het uitspreken van ongerechtigheid....... God wil dat Zijn kinderen zorg dragen voor de mens in nood. Als God het roepen van de armen hoort dan begrijpt Hij dat Zijn kinderen er geen notitie van nemen. Het wijzen van de vinger wil zeggen dat men hen bespot en slecht over hem spreekt: "het uitspreken van ongerechtigheid." In Ezechiël 16:49 lezen we hoe het rijke Sodom, behalve hun perverse seksuele zonden, de armen en behoeftigen niet ondersteunde. Maar YAHWEH had dat roepen van hen gehoord (Gen. 18:20-21). Hij hoort het bloed van Abel roepen (Genesis 4:1). Wat is het ook nodig dat we elkaar in het geloof versterken. Hoe zal God Zijn hand openen, wanneer wij ons hart voor hen die in nood zijn toesluiten.
als u uw hart opent voor de hongerigen, en de verdrukte ziel verzadigt......... wat opent YAHWEH dan een leven van godsvrucht, vrede en heil. Dat wordt uitgewerkt in de volgende verzen.
Jesaja 58:11-12 En de HEERE zal u voortdurend leiden, Hij zal uw ziel in dorre streken verzadigen, uw beenderen kracht geven; u zult zijn als een bevloeide tuin, als een waterbron waarvan het water nooit ontbreekt. 12. En wie uit u voortkomen, zullen de verwoeste plaatsen van weleer herbouwen; de fundamenten, van generatie op generatie verwoest, zult u herstellen. En u zult genoemd worden: hij die bressen dichtmaakt, hij die paden herstelt, opdat men er weer kan wonen.
En de HEERE zal u voortdurend leiden, Hij zal uw ziel in dorre streken verzadigen....... als we nalatig zijn in het omzien naar anderen, missen we Gods heil en zegen.
Maar als we ons wel bekommeren om de hongerigen, de verdrukten zullen we in moeilijke tijden en situaties ervaren dat God onze ziel verzadigt, d.w.z. dat we zijn vrede ervaren. Dit wordt nog aangevuld met de belofte dat je een bevloeide tuin zal zijn. Het levende water van Gods Woord en Geest wordt een bron binnenin je, die je voortdurend bevochtigt zodat er groei kan plaatsvinden.
wie uit u voortkomen, zullen de verwoeste plaatsen van weleer herbouwen....... Het is een grote vreugde voor ouders en grootouders als jonge mensen het herstel van steden en dorpen, huizen en boerderijen ter hand nemen. Hun nageslacht is uit alle richtingen van de wereld naar hen toe gekomen. Ze dachten dat ze hun kinderen kwijt waren en nu komen er zoveel naar hen toe. Hoe kan dat? Waar waren die kinderen dan? En wie heeft ze opgevoed? Men beleeft op zo’n moment wat de genade van God betekent (Jesaja 49:20-21).
En u zult genoemd worden: hij die bressen dichtmaakt....... de wereld zal bewonderend zien hoe alles in Israël weer wordt opgebouwd. Het leek alsof Israël verloren was, van de kaart geveegd. Tweederde van de bewoners werd gedood tijdens de oordelen. Maar nu, het overblijfsel met toevoeging van nageslacht uit verre landen, heeft, onder de zegen van de God van Israël, de wegen hersteld en het land in korte tijd weer bewoonbaar gemaakt. Deze profetie zal binnen niet al te lange tijd vervuld worden.
Jesaja 58:13-14 Indien u uw voet van de sabbat terughoudt, ermee ophoudt om op Mijn heilige dag te doen wat u zelf wilt; indien u de sabbat een verlustiging noemt, opdat de HEERE geheiligd wordt – die geëerd moet worden – indien u die eert door niet uw eigen wegen te volgen, niet uw eigen wensen zoekt of daarover een woord spreekt, 14. dan zult u vreugde scheppen in de HEERE, Ik zal u doen rijden op de hoogten van de aarde en Ik zal u voeden met het erfelijk bezit van uw vader Jakob, want de mond van de HEERE heeft gesproken.
Indien u uw voet van de sabbat terughoudt, ermee ophoudt om op Mijn heilige dag te doen wat u zelf wilt...... we gaan nu weer even terug naar de tijd van Jesaja, naar degenen die teleurgesteld waren omdat God niet op hun intensieve vasten had gereageerd. We zagen al dat Jesaja hun zonden benoemde die de omgang met God in de weg stonden. Het is ook steeds weer het sabbatsgebod waarmee de hand wordt gelicht.
indien u de sabbat een verlustiging noemt, opdat de HEERE geheiligd wordt – die geëerd moet worden........ Het houden van de sabbat is uiterst belangrijk. Wie de sabbat houdt en er vreugde in heeft, gaat de Bijbelse feesten begrijpen, gaat de toekomst begrijpen. Wie de sabbat niet houdt beledigt zijn Schepper, die deze rustdag tot ons heil gaf.
door niet uw eigen wegen te volgen, niet uw eigen wensen zoekt of daarover een woord spreekt........ God neemt geen genoegen met een uitvlucht als 'och als je maar een dag in de week rust'. Nee, God zei: de zevende dag! En Hij heeft daar een bedoeling mee. God neemt er ook geen genoegen mee als je je eigen wensen op sabbat vervult. In de Bijbel werd een houtsprokkelaar gedood omdat hij dat op sabbat deed (Numeri 15: 32-36). Als er bij het oordeel 2/3 van Israël gedood wordt (Zacharia 13:8), dan zullen daarbij sabbatschenders zijn die geen vergeving daarvoor hebben gevraagd.
dan zult u vreugde scheppen in de HEERE, Ik zal u doen rijden op de hoogten van de aarde....... wie zijn eigen zin doet is een slachtoffer van satan en gaat met de antichrist verloren. Wie liefde voor God heeft zal zich gelovig aan Gods wetten houden en ontkomt aan het oordeel. Hij zal nu al vrede daarover ervaren en deelt straks in de heerlijke beloften die God in het vooruitzicht stelt. Van het rijden over de hoogten van de aarde kan ik me geen voorstelling maken. Maar dat het iets goeds en moois is, dat is zeker! Israël gaat in ieder geval niet meer door dalen van verdriet, vernedering, ziekte, oorlogen en pijn.
Ida