To translate this page into a different language, please click here!
Richteren 4 Debora en Barak
Na het sterven van Jozua lezen we dat de Here richters deed opstaan, die ook “verlossers” werden genoemd (zie o.a. Richteren 3:15):
Richteren 2, vers 16
En de HEERE deed richters opstaan, die hen verlosten uit de hand van hen die hen plunderden.
Richteren 2, vers 18
En wanneer de HEERE voor hen richters liet opstaan, was de HEERE met de richter en verloste Hij hen uit de hand van hun vijanden, al de dagen van de richter, want het berouwde de HEERE vanwege hun gekerm over hen die hen onderdrukten en die hen in het nauw brachten.
Richteren 3, vers 9
Toen riepen de Israëlieten tot de HEERE. En de HEERE deed voor de Israëlieten een verlosser opstaan, die hen verloste: Othniël, de zoon van Kenaz, de broer van Kaleb, die jonger was dan hij.
Richteren 3, vers 15
Toen riepen de Israëlieten tot de HEERE, en de HEERE deed voor hen een verlosser opstaan: Ehud, de zoon van Gera, een Benjaminiet, een man die linkshandig was. De Israëlieten stuurden door zijn dienst schatting aan Eglon, de koning van Moab.
Het volk Israël had ten tijde van de richter Ehud betrekkelijke rust ondervonden. Maar intussen zuchtte het volk al twintig jaar onder de bezetting door Kanaänitische overheersers. We lezen in ons Bijbelgedeelte over koning Jabin die in Hazor (ten noorden van het meer van Genesareth) zijn residentie had.
De Bijbel zegt duidelijk dat deze onderdrukking het gevolg was van de zonde van afgoderij, waarin Israël na de dood van Ehud verviel.
Als Israël God vergat en met de volken hun afgoden ging dienen, strafte God hen door hen in de macht van hun vijanden te geven. Het al of niet overwinnen van de vijand heeft voor het volk Israël alles te maken met het feit of zij zich aan God wilden toewijden, Zijn geboden houden en gelovig strijden in Gods kracht. Daar waar mensen in geloof opstonden gaf God de overwinning.
Debora was een profetes, de vrouw van Lapidoth, van het gebergte van Efraïm. Zij was de eerste vrouw in de Bijbel die moedig en vastberaden in geloof de strijd met de vijand aanbond en haar volk bevrijdde van de onderdrukking. We zien niet vaak in de bijbel dat een vrouw de leiding heeft. Debora werd duidelijk door God gebruikt. Misschien wel omdat er onder de mannen in die tijd geen geestelijk krachtig persoon was. Debora was zowel een nationaal als geestelijk leider en mocht Gods woorden doorgeven. Ze behandelde rechtszaken onder de palmboom. Later is de palmboom naar haar vernoemd.
Ook Barak was een richter, maar durfde, zonder Debora, de strijd niet aan tegen de Kanaänieten met hun 900 ijzeren strijdwagens, terwijl Israël vanwege de onderdrukking vrijwel ongewapend was. Richteren 5:8 - 1 Samuel 13:19. Debora sprak in geloof tot Barak dat de strijd in de hemelse gewesten al beslecht was:
Dit is de dag waarop YHWH Sisera in uw hand gegeven heeft. Is YHWH niet uitgetrokken voor u uit?
Samen behaalden ze de overwinning.
Richteren 5:21 De beek Kison sleurde hen mee, de aloude beek, de beek Kison!
Ook een andere vrouw, Jaël, speelde een belangrijke rol in deze geschiedenis. Haar man heette Heber. Uit Richteren 4:11 kunnen we opmaken dat dit echtpaar geen geboren Israëlieten waren, maar zich wel bij Israël hadden aangesloten. Ik citeer Richteren 4:11 even uit de Naardense Bijbelvertaling, omdat deze het vers nauwkeuriger vertaald heeft. Heber, die in deze vertaling Chever genoemd wordt was niet de schoonvader, maar een zwager חָתַן van Mozes.
Richteren 4:11 Chever de Keniet heeft zich afgescheiden van Kaïn, van de zonen van Chovav, de zwager van Mozes; hij spant zijn tent bij de godseik in Tsaänaniem bij Kedesj.
De gevreesde legeroverste van de vijand: Sisera klom uit zijn strijdwagen en sloeg rennend op de vlucht voor Debora en Barak. Uit vers 17 kunnen we opmaken dat Sisera een schuilplaats zocht bij Heber en Jaël omdat er een relatie bestond tussen de koning van Hazor en dit echtpaar. Bij deze niet Joodse mensen dacht hij veilig te zijn. Heber & Jaël hadden zich blijkbaar afgescheiden van hun afgodische afkomst en stonden in dienst van de God van Israël.
God gaf de overwinning door de hand van een vrouw. Jaël ontving Sisera als een gast, gaf hem een slaapplek en melk te drinken. Melk staat erom bekend dat het de slaap bevordert. Toen Sisera moe en uitgeput in slaap was gevallen nam Jaël een tentpin en een hamer en sloeg deze in zijn slaap zodat hij stierf.
De hier beschreven gebeurtenissen hebben raakvlakken met het gedeelte uit Exodus wat we deze week behandelen.
- In beide verhalen worden de Israëlieten aangevallen en verdrukt.
- In beide verhalen had YHWH de regie in de strijd
- Zowel in Exodus als in Richteren bedient de vijand zich van strijdwagens,
- Van zowel de Egyptische als de Kanaänitische strijdwagens wordt vermeld dat zij door YHWH verward werden
- In beide verhalen overleven de vijanden de strijd niet.
- Na afloop van beide verhalen wordt een overwinningslied gezongen waarin YHWH de eer krijgt.
- Bij beide liederen speelt een vrouw een rol
- Beide vijanden werden meegesleept door het water
Zowel het leger van Egypte als dat van Jabin waren supermachten in die tijd. God gebruikt deze machten om de volken tot inkeer te brengen. Ook in onze tijd zijn er wapens die de hele wereld zouden kunnen vernietigen. We zouden bang kunnen zijn voor diegenen die toegang tot dit arsenaal hebben. Geve God ons als gelovigen de moed en vastberadenheid van Debora in de wetenschap dat de strijd tegen Amalek, de strijd tegen het beest, in de hemelse gewesten al beslecht is. Maar Barak moest wel optrekken in vertrouwen op God. Als hij met menselijke kennis de strijd beoordeelde waren zijn kansen nihil, maar God heeft andere strategieën tot Zijn beschikking, zoals in deze geschiedenis het water van de beek Kison en bij Mozes het water van de Schelfzee.
Aan het eind van hoofdstuk 5 staat: En het land had veertig jaar rust.
Barak wordt genoemd bij de geloofsgetuigen in Hebreeën 11:32
Het Lied van Debora - Richteren 5 staat op deze pagina.
Ida