CHANOEKA en POERIM - De Joden mogen zich verdedigen

In de brieven stond dat de koning de Joden in elke stad toestond zich te verzamelen, op te komen voor hun leven, en iedere macht die hen in het nauw zou willen brengen, uit welk volk of gewest ook, weg te vagen, te doden en om te brengen, met kleine kinderen en vrouwen, en hun bezit te plunderen. Esther 8:11

Chanoeka is meer dan een Joods feest dat de overwinning op onderdrukking viert. Het narratief draait om geloof, identiteit en het herwinnen van heiligheid.

Chanoeka en Poerim: een gedeeld narratief van omkering

In het Boek Esther zien we hoe Haman het lot van het Joodse volk wilde bezegelen, (genocide) maar door moed, gebed en goddelijke interventie werden de rollen omgekeerd.

Deze man ging met zijn medestrijders vol geloof in de Naam van Yahweh de strijd aan. Dat leert Gods Woord ons eveneens in de strijd van David tegen Goliath en de eenzame strijd van een Pinehas. 

Chanoekah is een jaarlijks appèl, ook voor ons! Het jaarlijkse Chanoekahfeest in de donkerste tijd van het jaar houdt de herinnering gaande aan deze donkere tijd van de Grieks-heidense terreur.

We zien in deze geschiedenis een voorafbeelding van de overheersing van de antichrist en de grote verdrukking. Een man als Judas de Makkabeeër was net als Esther in het Poerim verhaal, iemand die volhardde en de strijd aandurfde, met gevaar voor eigen leven.
De geest van Amalek

In de Tenach staat Amalek symbool voor het kwaad dat zich verzet tegen God en Zijn volk. Dat deze geest “springlevend” wordt genoemd, wijst op een voortdurende strijd — niet alleen fysiek, maar ook geestelijk.

Het idee dat Israël zich opnieuw tot de “Koning der Koningen” mag wenden voor bescherming en rechtvaardigheid, is een krachtige oproep tot geloof en gebed.

Een oproep tot lezen en bezinning

De suggestie om het Boek Esther aandachtig te lezen is bijzonder passend. Het herinnert ons eraan dat geschiedenis zich niet alleen herhaalt, maar ook richting geeft — mits we bereid zijn te luisteren en te handelen.

Het Bijbelboek Esther vertelt hoe de Joodse vrouw Esther koningin van Perzië wordt en samen met haar neef Mordechai een complot verijdelt dat het Joodse volk dreigt uit te roeien. Het verhaal eindigt met een omkering: de Joden mogen zich verdedigen en hun vijanden worden verslagen.

Korte samenvatting van het boek Esther:   

Hoofdstuk 1–2: Koning Ahasveros (Xerxes) verstoot koningin Vasthi en kiest Esther als nieuwe koningin. Esther is Joods, maar houdt haar afkomst geheim.

Hoofdstuk 3–5: Haman, een hoge ambtenaar, wil Mordechai en alle Joden vernietigen omdat Mordechai weigert voor hem te buigen. Hij werpt het “poer” (lot) om een datum te bepalen voor de uitroeiing.

Hoofdstuk 6–7: De koning herinnert zich dat Mordechai ooit zijn leven redde en eert hem. Esther onthult haar Joodse identiteit en Hamans plan. Haman wordt uiteindelijk zelf ter dood gebracht.

Hoofdstuk 8–10: De koning geeft de Joden toestemming om zich te verdedigen. Ze verslaan hun vijanden. Het feest Poerim wordt ingesteld als jaarlijkse herdenking van deze redding.

Esther durft haar afkomst te onthullen. Ze riskeert haar leven om haar volk te redden. 

Het boek Esther is de basis voor het Joodse feest Poerim, met als doel de soevereiniteit en trouw van God te onderkennen, die in elke scène naar voren komt. Niets is echt toevallig, zegt het boek Esther ons. Het geeft Gods volk moed en kracht om vol te houden in een wereld vol vijandschap. 

Het wordt in Israël jaarlijks gevierd met vreugde, verkleedpartijen en het lezen van de Megillat (= boekrol) Esther.

Jur