English & other languages: click here!

1 Timotheüs 5 - de omgang met gemeenteleden

Paulus geeft Timotheüs instructies voor het gemeenteleven. Deze gaan onder meer over de positie van weduwen. Alleen weduwen die de financiële hulp echt nodig hebben komen daarvoor in aanmerking. Hierbij is ook sprake van een bediening voor oudere vrouwen die hun leven geheel willen wijden aan God. Aan de orde komen de voorwaarden waaraan voldaan moet worden om, ongeacht welke bediening, in de gemeente te kunnen functioneren. Ook de handelwijze bij een klacht tegen een oudste van de gemeente komt ter sprake. Uit vorige hoofdstukken bleek dat er, net als hier en nu, een enorme invloed van dwaalleraren (gnostiek) op deze gemeente was. Vandaar al deze instructies. 

1 Timotheüs 5:1 Vaar niet uit tegen een oude man, maar spoor hem aan als een vader, jonge mannen als broers, 2 oude vrouwen als moeders, jonge vrouwen als zusters, in alle reinheid.

Vaar niet uit tegen een oude man...... als je kritiek hebt op een oude man, ga dan op een milde manier te werk. Bemoedig hem het goede te doen, zoals je tegen een vader zou spreken. Val hem niet aan, maar toon respect! Voor de jonge Timotheüs zal het best moeilijk geweest zijn om oudere leden te vermanen. Zie Tim. 4:12. 

Leviticus 19:32 U moet opstaan voor iemand met grijze haren en eer bewijzen aan een oudere. Uw God moet u vrezen. Ik ben de HEERE.

Spreuken 16:31 Grijsheid is een sierlijke kroon, ze wordt gevonden op de weg van de gerechtigheid.

Een jonge man spreek je aan als een broer.

oude vrouwen als moeders, jonge vrouwen als zusters, in alle reinheid........  Hetzelfde geldt natuurlijk voor oude vrouwen. Spreek ze aan alsof het je moeder betreft. En een jonge man als Timotheüs die jonge vrouwen moet vermanen, moet dat wel vriendelijk doen, zoals een zus. Toch kan dat gevoelens losmaken die niet gewenst zijn. Daaarom het advies: 'wees voorzichtig: houdt het rein!'. 

1 Timotheüs 5:3 Houd weduwen die werkelijk weduwen zijn, in ere.

In die tijd en cultuur was er nog geen AOW en de mogelijkheid een pensioen op te bouwen. Er waren dus best veel weduwen die in armoede leefden. Als er geen kinderen waren om hen te ondersteunen dan waren deze weduwen de èchte weduwen, die door gebrek in minderwaardige omstandigheden leefden. Naar zulke weduwen moest de aandacht van de gemeente uitgaan. Deze weduwen moesten worden geëerd. In deze context betekent dat financiële steun, die op een waardige en eervolle manier wordt gegeven. Vanzelfsprekend behoort ook aandacht te worden gegeven aan de eenzaamheid waarin deze vrouwen leefden.  Er zullen ook wel weduwnaars geweest zijn die dezelfde nood kenden. 

1 Timotheüs 5:4-6 Maar indien een weduwe kinderen of kleinkinderen heeft, laten dezen leren vóór alles thuis godsvrucht te beoefenen en aan hun voorgeslacht te vergelden wat ze aan hen te danken hebben. Want dat is goed en welgevallig in de ogen van God. 5. Zij nu die werkelijk weduwe is, en alleen is overgebleven, hoopt op God, en volhardt in smekingen en gebeden, nacht en dag. 6. Maar zij die haar lusten volgt, is levend dood.

Maar indien een weduwe kinderen of kleinkinderen heeft.......  Als een weduwe kinderen en kleinkinderen heeft, zijn zij de aangewezen personen die haar liefdevol zouden moeten helpen. Daarmee hoeft de gemeente niet belast te worden. 

laten dezen leren vóór alles thuis godsvrucht te beoefenen en aan hun voorgeslacht te vergelden wat ze aan hen te danken hebben.......

De Bijbel noemt dit de godsvrucht die bij de kinderen aanwezig zou moeten zijn. Hulp moet voortkomen uit liefde en dankbaarheid. Helaas is dit niet altijd het geval. Gods Woord zegt: dezen leren vóór alles thuis godsvrucht te beoefenen ......een taak voor de oudsten in de gemeente om hierop toe te zien. Blijkbaar wordt ervan uitgagaan dat die kinderen ook tot Christus gemeente behoren, anders is de kans groot dat zo'n aansporing geen gehoor vindt....... De werkelijkheid in onze tijd is dat de ouderen niet zelden de kinderen moeten helpen.  De generaties leven vaak geestelijk los van elkaar.  De 'samenbinding' wordt dan  gecreëerd door het organiseren van gezellige activiteiten, waarbij het geestelijk aspect geen rol speelt. Er zullen gelukkig ook families zijn waarbij dit anders is.

De werkelijke weduwe, die alleen is overgebleven, hoopt op God, en volhardt in smekingen en gebeden...... van zo'n weduwe geeft de Bijbel een voorbeeld: de 84-jarige profetes Anna die de tempel niet verliet en met vasten en bidden God dag en nacht diende. Zij zag Yeshua, nog maar pas geboren en zij sprak over Hem tot allen die de verlossing in Jeruzalem verwachtten  (Lukas 2:37-38).

Maar zij die haar lusten volgt, is levend dood....... zij hoeft dan ook niet bij de gemeente aan te kloppen om financiële steun. Timotheüs moet dat als norm aanhouden, opdat de financiën van de gemeente op de goede wijze besteed worden.

1 Timotheüs 5:7-8 Beveel ook dit, opdat zij onberispelijk zijn. 8. Maar als iemand de zijnen en vooral zijn huisgenoten niet verzorgt, heeft hij het geloof verloochend en is hij erger dan een ongelovige.

Beveel ook dit, opdat zij onberispelijk zijn....... Timotheüs moet goed opletten of een weduwe het ook waard is om financieel geholpen te worden. Tegelijk zou dit een aanwijzing kunnen zijn om zo'n weduwe een taak in de gemeente te geven. Over zo'n diakonale taak voor oudere vrouwen schreef Paulus ook in zijn brief aan Titus (Titus 2:3).  

als iemand de zijnen en vooral zijn huisgenoten niet verzorgt...... hulp hoeft niet per definitie uit de gemeente te komen.

Als kinderen in staat zijn hun ouders de nodige hulp te bieden dan gebeurt dat normaal gesproken buiten de gemeente om. Dat is gewoon een kwestie van liefde en verbondenheid. In dit vers zou ook sprake kunnen zijn van een bemiddelde weduwe die nog kinderen in huis heeft. Het gaat hier in ieder geval over degenen die in familieverband in hetzelfde huis wonen. Als je dan niet goed voor je moeder of oma zorgt, ben je erger dan een goddeloze, zegt Paulus. (Jakobus 1:27).

1 Timotheüs 5:9-10 Een weduwe mag gekozen worden als zij niet jonger is dan zestig jaar en de vrouw van één man is geweest, 10. een goed getuigenis heeft wat betreft goede werken: of zij kinderen heeft opgevoed, of zij vreemdelingen heeft geherbergd, of zij de voeten van heiligen heeft gewassen, of zij verdrukten heeft bijgestaan, of zij zich toegelegd heeft op elk goed werk.

Een weduwe mag gekozen worden als zij niet jonger is dan zestig jaar......... als we het in de context van dit onderwerp hebben over een weduwe 'kiezen', dan kan dat zijn om haar financieel te helpen, omdat ze geen inkomen meer heeft. Daarvoor moet ze aan allerlei voorwaarden voldoen. Maar niet iedere gelovige weduwe kan aan al die voorwaarden voldoen. Daarom lijkt het hier te gaan om het kiezen van een weduwe die de gemeente met haar gaven van dienst kan zijn, zoals beschreven in Titus 2:3-5:  

Titus 2:3-5 Evenzo moeten de oudere vrouwen in hun gedrag zijn zoals het heiligen past: geen kwaadspreeksters, niet verslaafd aan veel wijn, maar leraressen van het goede, 4. opdat zij de jongere vrouwen leren verstandig te zijn, hun man lief te hebben, hun kinderen lief te hebben, 5. bezonnen te zijn en kuis, te zorgen voor hun huishouden, goed te zijn, hun eigen mannen onderdanig te zijn, opdat het Woord van God niet gelasterd wordt.

de vrouw van één man....goed getuigenis van goede werken....vreemdelingen geherbergd...... al die voorwaarden waaraan zo’n weduwe moet voldoen, wijzen erop dat het hier om een bediening in de gemeente van Christus gaat. Zulke vrouwen worden wel eens vrouwelijke diakenen genoemd. Het 'gekozen worden' vermeld in vers 5 wordt in het Grieks omschreven als  κατάλογος 'kataleghesto', d.w.z. 'op een lijst geplaatst worden'. Het gaat om hoge vereisten: een onbesproken, waardige en betrouwbare houding, vereisten die aan allen worden gesteld, die in de dienst van de Heer werkzaam willen zijn. 

1 Timotheüs 5:11-16 Maar neem jonge weduwen niet aan. Want als zij door het volgen van hun lusten zich afkeren van de dienst van Christus, willen zij trouwen, 12. en ontvangen zij het oordeel omdat zij hun eerste trouw tenietgedaan hebben. 13. En zo leren zij meteen ook om doelloos overal langs de huizen te gaan. En zij zijn niet alleen doelloos bezig, maar zij zijn ook praatziek, en zij bemoeien zich met zaken die hun niet aangaan, en praten over dingen die onbehoorlijk zijn. 14. Ik wil dan dat jonge weduwen trouwen, kinderen krijgen, hun huis besturen en aan de tegenpartij geen aanleiding tot laster geven. 15. Want sommigen hebben zich al afgewend, de satan achterna. 16. Als een gelovige man of gelovige vrouw weduwen in de familie heeft, laten zij die bijstaan en laat de gemeente daarmee niet belast worden, opdat die hulp kan geven aan hen die werkelijk weduwen zijn.

Maar neem jonge weduwen niet aan....... jonge weduwen verlangen er vaak naar om opnieuw te trouwen. Hun dienst aan de Heer zal daardoor belemmerd worden:

1 Korinthe 7:34-35 Er is onderscheid tussen de gehuwde vrouw en het meisje dat nog maagd is. De ongehuwde draagt zorg voor de dingen van de Heere om zowel naar lichaam als naar geest heilig te zijn. Zij echter die gehuwd is, draagt zorg voor de dingen van de wereld, hoe zij haar man zal behagen. 35. En dit zeg ik tot uw eigen voordeel, niet om een strik over u heen te werpen, maar om u te leiden tot eerbaar gedrag en blijvende toewijding aan de Heere, zonder afgeleid te worden.

Als een jonge weduwe opnieuw zou trouwen was ze niet langer vrij. Ze zou dan rekening moeten houden met de verlangens van haar nieuwe echtgenoot, aan wie ze in het natuurlijke leven ondergeschikt is. Vooral omdat de jonge gemeenten bestonden te midden van heidenen, was het niet altijd mogelijk een harmonieus gelovig huwelijk aan te gaan. 

als zij zich afkeren van de dienst van Christus, willen zij trouwen en hebben zij tot hun oordeel hun eerste trouw tenietgedaan.......  Uit dit vers blijkt dat aan de bediening van een weduwe een belofte verbonden was om zich onverdeeld aan de HEERE toe te wijden. Het is altijd aan te raden om goed na te denken voordat je God iets belooft en dat geldt helemaal voor jongere vrouwen bij wie de hormoontjes nog wel eens kunnen opspelen.

Prediker 5:3 Als je God een gelofte gedaan hebt, talm er dan niet mee die in te lossen, want Hij heeft geen welgevallen aan de dwazen; wat je beloofd hebt, moet je inlossen.

En zo leren zij meteen ook om doelloos overal langs de huizen te gaan....... Als jonge weduwen in hun hoedanigheid van ‘diakones’ huisbezoeken gaan afleggen of pastorale gesprekken willen voeren, hebben zij doorgaans nog niet de levenservaring en ook niet het doorleefde geloof dat ouderen wel hebben. Daardoor ontaarden de bezoekjes in een nutteloze tijdspassering, waarbij wel veel gepraat wordt, maar men zich tegelijkertijd inlaat met zaken waarmee men niets te maken heeft.

Als een gelovige man of gelovige vrouw weduwen in de familie heeft, laten zij die bijstaan en laat de gemeente daarmee niet belast worden.......... het zou voor de families makkelijk zijn om de noden van familieleden af te wentelen op de gemeente. Maar men heeft de verantwoordelijkheid voor familieleden in nood. Zo blijft de gemeente in staat om degenen die werkelijk niemand of niets hebben, te helpen.  

1 Timotheüs 5:17-18 Laat ouderlingen die goed leiding geven, dubbele eer waard geacht worden, vooral diegenen die arbeiden in het Woord en in de leer. 18. Want de Schrift zegt: Een dorsende os mag u niet muilkorven, en: De arbeider is zijn loon waard.

Laat ouderlingen die goed leiding geven, dubbele eer waard geacht worden........ leiding geven is dienen in zwakheid, zoals Paulus dat elders zegt: "Mijn kracht wordt in zwakheid volbracht. Zo zal ik dan veel liever roemen in mijn zwakheden, opdat de kracht van Christus in mij wone." {2 Korinthe 12:9}. Hij is door God geroepen en zal broeder met de broeders zijn. Iemand die God liefheeft zal hem dan ook als zodanig erkennen. Wie goed leiding geven, zal Yeshua en Gods Koninkrijk centraal stellen. Dan mogen we hen ook dubbele eer geven, wat overigens iets anders is dan vereren, want dat komt alleen God toe. Als degenen die leiding geven gaan heersen, moeten we daar afstand van nemen, we hebben daar geen boodschap aan.

Want de Schrift zegt: Een dorsende os mag u niet muilkorven...... Paulus citeert hier Deuteronomium 25:4 . Zie ook Lukas 10:7. Paulus legt in 1 Korinthe 9:11 uit, dat als men geestelijke dingen zaait, het volkomen terecht is dat er materiële dingen tegenover gesteld worden. Zie ook Galaten 6:6 en Filippenzen 4:17.  Hoewel Paulus recht had op die materiële vergoeding maakt hij tenten met zijn eigen handen, om in zijn onderhoud te voorzien omdat hij de gemeente van Korinthe niet te zwaar wilde belasten {Hand, 18:3 - 1 Korinthe 9:15}.

1 Timotheüs 5:19-20 Neem tegen een ouderling geen beschuldiging aan, tenzij er twee of drie getuigen zijn. 20. Wijs hen die zondigen, in tegenwoordigheid van allen terecht, opdat ook de anderen vrees zullen hebben.

Neem tegen een ouderling geen beschuldiging aan, tenzij er twee of drie getuigen zijn...... gelovigen die leiding geven staan ook altijd bloot aan kritiek. Zo'n kritiek kan terecht zijn, maar het kan ook voortkomen uit een onrein hart, door bijv. jaloezie. Daarom beveelt Paulus dat zorgvuldig te onderzoeken door enkele getuigen daarover te horen. Satan zal altijd proberen om Gods dienstknechten in een verkeerd daglicht te stellen. Maar een andere tactiek kan zijn: Gods dienaar op een podium te zetten, waardoor de gelovigen hem gaan vereren, in plaats van Yeshua. Bij de beoordeling is de leiding van de Heilige Geest onontbeerlijk. 

Wijs hen die zondigen, in tegenwoordigheid van allen terecht....... als leiders echter in zonde zijn gevallen, moeten ze openlijk daarop aangesproken worden. Veel gemeenten zijn in grote problemen verstrikt geraakt omdat de zonde in de leiding niet openbaar werd behandeld. Het is belangrijk dat iedereen begrijpt dat zonde in de gemeente niet getolereerd wordt. 

1 Timotheüs 5:21-22 Ik bezweer u, ten overstaan van God en de Heere Jezus Christus en de uitverkoren engelen, dat u deze dingen in acht neemt zonder vooroordeel en zonder iets uit partijdigheid te doen. 22. Leg niemand haastig de handen op en heb geen deel aan zonden van anderen. Bewaar uzelf rein.

Ik bezweer u, ten overstaan van God en de Heere Jezus Christus....... Paulus gebruikt een eed om Timotheüs de ernst van zijn boodschap  duidelijk te maken. De uitverkoren engelen kunnen tijdens het oordeel en de rechtspraak worden opgeroepen om te getuigen. De instructies voor Timotheüs dienen ook als algemene richtlijnen binnen de gemeente van Yeshua. 

Leg niemand haastig de handen op en heb geen deel aan zonden van anderen....... Het opleggen van de handen op het hoofd heeft te maken met overdracht. Bijbels is het om dat te doen bij de aanvaarding van een bediening in de gemeente, zoals we dat lezen in Hand. 6:5-6; Hand. 13:2-3 en 1 Tim. 4:14. Omdat het in dit gedeelte over oudsten gaat zal dat ook hiermee te maken hebben gehad. 

Paulus drukt hier Timotheüs op het hart dat hij zeker moet weten, dat een persoon die hij wil aanstellen als oudste, en hem daarom de handen oplegt, zuiver moet staan in het geloof in Yeshua. Hij moet vol van de Heilige Geest zijn en zijn leven moet daarmee in overeenstemming zijn. Als Timotheüs iemand zou aanstellen die zonde in zijn leven toelaat, dan zou hij de gemeente daarmee besmetten en Timotheüs zou deel  hebben aan die zonde. Daarom zegt Paulus: ga niet haastig te werk om een oudste aan te stellen, maar onderzoek en beproef de persoon.  Dat is de reden dat Paulus zegt: "Bewaar jezelf rein!"

Het is onmogelijk om Gods Koninkrijk te vertegenwoordigen en tegelijk deel te hebben aan het koninkrijk van de duisternis.

1 Timotheüs 5:23 Drink niet langer alleen water, maar gebruik een kleine hoeveelheid wijn, voor uw maag en uw veelvuldige kwalen.

Drink niet langer alleen water, maar gebruik een kleine hoeveelheid wijn......  Gemeenten mogen, ook volgens Paulus, geen
mensen als ambtsdrager kiezen die veel wijn drinken (1 Tim 3:3 en 8, Titus 1:7). In het eerste testament mochten de priesters dat ook niet. Mogelijk heeft daardoor het onderscheidingsvermogen niet meer gewerkt bij de zonen van Aäron: Nadab en Abihu. Direct nadat God deze mannen had gedood, kwam het verbod op alcohol in de priesterdienst (Lev. 10:9). Maar een kleine hoeveelheid wijn tegen bepaalde kwalen, daar is niets mis mee. We weten dat ziektes dikwijls op gebed genezen. Toch lees je hier niet dat Paulus zegt dat dit door geloof en voorbede moet weggaan of dat die kwalen in Jezus naam weggestuurd moeten worden. Paulus is daarin heel nuchter en weet zelf ook mee te praten over kwalen die niet verdwijnen (2 Korinthe 12:7-9).  

1 Timotheüs 5:24-25 Van sommige mensen zijn de zonden overduidelijk en gaan die aan hun veroordeling vooraf. Bij anderen komen zij achteraf openbaar. 25. Evenzo zijn ook de goede werken overduidelijk en die waarmee het anders gesteld is, kunnen niet verborgen blijven.

Van sommige mensen zijn de zonden overduidelijk en gaan die aan hun veroordeling vooraf.......  Je hebt mensen die openlijk zondigen en zich van geen kwaad bewust lijken te zijn. Ze schamen zich er niet eens voor. Anderen doen het stiekem om niet veroordeeld te worden door de mensen. Het zijn soms mensen die als heilig worden beschouwd, omdat ze bedreven zijn in het verbergen van hun zonden. Maar het zal allemaal aan het Licht komen. 
Eigenlijk is het net zo met de 'goede werken'. Er zijn er die we duidelijk opmerken, maar er zijn ook goede werken die in het verborgene plaatsvinden. Dan is het net zo als bij het 'vasten', waarvan Yeshua zegt: 

Mattheüs 6:17-18 Maar u, als u vast, zalf dan uw hoofd en was uw gezicht, 18. zodat het door de mensen niet gezien wordt als u vast, maar door uw Vader, Die in het verborgene is; en uw Vader, Die in het verborgene ziet, zal het u in het openbaar vergelden.

De werken van de gelovigen zullen bij het oordeel door vuur beproefd worden, dus de goede werken komen tevoorschijn omdat ze gebouwd zijn op het fundament Yeshua de Messias:

1 Korinthe 3:13 ieders werk zal openbaar worden. De dag zal het namelijk duidelijk maken, omdat die in vuur verschijnt. En hoe ieders werk is, zal het vuur beproeven. 14. Als iemands werk dat hij op het fundament gebouwd heeft, standhoudt, zal hij loon ontvangen. 15. Als iemands werk verbrandt, zal hij schade lijden. Hijzelf echter zal behouden worden, maar wel zo: als door vuur heen.

Deze woorden van Paulus zijn bedoeld als waarschuwing voor Timotheüs bij het aanstellen van oudsten. Wat men aan de buitenkant ziet is niet altijd betrouwbaar. Wij mensen zijn geneigd te kijken naar wat voor ogen is, maar God ziet het hart aan (1 Samuel 16:7). Dus moet Timotheüs het rustig aan doen, door op God te wachten om te kunnen onderscheiden. En dat geldt ook voor allerlei zaken binnen de gemeente van Christus in onze dagen, want die wordt ernstig aangevallen. 

1 Johannes 4:1-3 (NBV): ‘Geliefde broeders en zusters, vertrouw niet elke geest. Onderzoek altijd of een geest van God komt, want er zijn veel valse profeten in de wereld verschenen. De Geest van God herkent u hieraan: iedere geest die belijdt dat Jezus Christus als mens gekomen is, komt van God. Iedere geest die dit niet belijdt, komt niet van God; dat is de geest van de antichrist, waarvan u hebt gehoord dat hij zal komen - nu al is hij in de wereld.’

Ida