English & other languages: click here!

Job 35 - Elihu's derde rede

Het verschil tussen de benadering van de drie vrienden Elifaz, Bildad en Zofar en de beoordeling van Elihu is, dat het drietal de oorzaak van Job's ellende betrekking heeft op zijn handelingen vóórdat de catastrofe hem overviel. Elihu zoekt zijn argumenten in Job's uitspraken voor het uitblijven van Gods reactie hierop. Elihu is wat mij betreft een raadsel. Eerst benadert hij Job met respect en biedt hem aan behulpzaam te zijn, vervolgens lijkt hij Jobs woorden te verdraaien en zich aan te sluiten bij de drie vrienden. In dit hoofdstuk spreekt hij een conclusie uit die overeenkomt met wat God later van  Job verklaarde.

Job 35:1-3
1. Verder antwoordde Elihu en zei:
2. Beschouw je dat als recht, dat je gezegd hebt: Mijn gerechtigheid is meer dan die van God?
3. Want je zegt: Wat baat het je? In welk opzicht geeft dit mij meer voordeel dan wanneer ik zondig?

Beschouw je dat als recht, dat je gezegd hebt: Mijn gerechtigheid is meer dan die van God......? Job zegt nergens letterlijk dat hij rechtvaardiger is dan God. Maar in Job 35:2 wijst Elihu hem wel op die indruk: volgens Elihu doet Job alsof hij gelijk heeft en God niet. Elihu vat Job’s uitspraken over zijn eigen onschuld op als een aanval op Gods rechtvaardigheid, en spreekt hem daar streng op aan.

Mijn gerechtigheid is meer dan die van God...... Het is weliswaar een voor de hand liggende conclusie die Elihu zelf uit Jobs woorden getrokken heeft (Job 32:2).   
Wat baat het je? In welk opzicht geeft dit mij meer voordeel dan wanneer ik zondig.......? (Zofar zegt in Job 21:15) Evenals in Job 34:9  herhaalt Elihu weer dat Job gezegd heeft dat hij geen baat vindt bij gerechtigheid voor God. Elihu vindt dit een ongepaste uitdrukking in de mond van Job. (Elifaz had ook al iets in die richting gezegd Job 22:1-2)  Job zei: "Ik heb er niets aan dat ik God dien" (Job 9:22). Job dacht dat God geen verschil meer maakte tussen goddeloze en opreechte mensen en Elihu draait het om en zegt: "God heeft er niets aan dat jij Hem dient". Hij wil daarmee zeggen dat Job ook niets meer heeft te verwachten. En dat terwijl hij Job eerst een mooie toekomst in het vooruitzicht stelde (Job 33:24-25).

Job 35:4-8
4. Ík zal met woorden antwoord geven, en je vrienden met je.
5. Kijk naar de hemel en zie, en aanschouw de wolken, die hoger zijn dan jij.
6. Als je zondigt, wat doe je dan tegen Hem? Als je overtredingen talrijk zijn, wat doe je Hem daarmee aan?
7. Als je rechtvaardig bent, wat geef je Hem daarmee, of wat ontvangt Hij uit jouw hand?
8. Je goddeloosheid zou zijn tegen een man zoals jij, en je rechtvaardigheid zou zijn ten bate van een mensenkind.

Ík zal met woorden antwoord geven, en je vrienden met je......... Elihu's theorieën kwamen in bepaald opzicht overeen met die van Elifaz, Bildad en Zofar. Mogelijk door jeugdige overmoed achtte hij zichzelf geroepen om zowel Job als de drie vrienden over één kam te scheren en hen te berispen. 

Kijk naar de hemel en zie, en aanschouw de wolken, die hoger zijn dan jij....... de waterdamp stijgt op uit de aarde en wordt tot druppels in een wolk, totdat een wolk zo zwaar wordt en de regen op het land valt zodat het gewas kan groeien. Hoe is het mogelijk dat regenwolken, die soms tientallen tonnen wegen, kunnen blijven zweven? De wolken zijn hoger dan het leefgebied van de mensen. Zo is God de Schepper oneindig hoger dan de mensen.

Als je zondigt tegen Hem,  wat doe je Hem daarmee aan?

Elihu wil hiermee aantonen dat als we zonden doen dat dit geen nadelig effect heeft op God. Want Hij is hoger verheven dan de wolken. God lijdt persoonlijk ook geen schade door Jobs gedrag. Daarvoor is de afstand tussen hemel en aarde te groot. Elihu heeft hierin geen juist inzicht.

Als je rechtvaardig bent, wat geef je Hem daarmee, of wat ontvangt Hij uit jouw hand.....? Netzomin draagt Jobs rechtvaardigheid bij aan Gods positie. Niet God, maar Jobs medemensen ondervinden daarvan het effect. Elifaz had ook al gezegd dat God niet afhankelijk is van menselijke godsdienstigheid. Dit is allemaal de reactie op wat Job gezegd heeft in Job 21 vanaf vers 7, waar hij aantoont dat goddelozen vaak voorspoed hebben en hij als oprechte nu tegenspoed. Dat iz zijn recente ervaring. Maar dat is niet de uitspraak dat hij "geen baat vindt bij gerechtigheid voor God", wat hem in de schoenen wordt geschoven.

Je goddeloosheid zou zijn tegen een man zoals jij........ wat Job ok doet, of dat nu goed is of kwaad, dat heeft geen effect op God. Het heeft alleen effect op je medemens, of op dieren, die op hetzelfde niveau leven. Maar hoe kan God dan zeggen van de ellende aan Israël aangedaan: 

"In al hun benauwdheid was Hij benauwd;" (Jesaja 63:9). En hoe kan God tronen op de lofzangen van Israël (Psalm 22:4)?  je rechtvaardigheid zou zijn ten bate van een mensenkind....... hetzelfde zou gelden voor je goede daden.                Hoe kan er vreugde zijn in de hemel om iemand die zich bekeert. "De hele Bijbelse openbaring, gecentreerd en voltooid in Christus, laat zien dat menselijke zonde God wonden toebrengt en de Heilige verdriet bezorgt: en dat de mens, levend in rechtvaardigheid, God eer geeft en Zijn hart vreugde schenkt." 

Job 35:9-12
9. Vanwege de vele verdrukkingen laten zij de onderdrukten om hulp roepen; zij schreeuwen het uit vanwege de arm van de groten.
10. Maar niemand zegt: Waar is God, mijn Maker, Die psalmen geeft in de nacht?
11. Die ons meer wijsheid bijbrengt dan de dieren op de aarde, en ons wijzer maakt dan de vogels in de lucht?
12. Daar roepen zij, maar Hij antwoordt niet, vanwege de trots van de kwaaddoeners.

Vanwege de vele verdrukkingen laten zij de onderdrukten om hulp roepen....... Elihu vindt dat Job niet moet klagen dat God hem niet helpt.  Elihu komt terug op wat Job in Job 25:12 zei.

Job 24:12 Vanuit de stad kermen mensen, en de ziel van de dodelijk gewonden schreeuwt het uit; maar God stelt het verkeerde niet aan de orde.

Job vergat - volgens Elihu - dat de onderdrukte zelf schuld heeft. Verdrukt worden is op zich geen bewijs van onschuld. Mensen roepen dan wel om hulp vanwege hun verdrukkingen door machthebbers, maar God beantwoordt hun hulpgeroep alleen als de zonde dit niet in de weg staat. Een kreet van nood of pijn is nog niet hetzelfde als een bewuste smeekbede tot God gericht.

Maar niemand zegt: Waar is God, mijn Maker, Die psalmen geeft in de nacht........? Wie in nood is moet niet verzuimen, zegt Elihu, om naar God, Zijn Maker te vragen. Job heeft God wél als zijn Maker erkend (Job 10:8). God is de Gever van liederen in de nacht.  

Psalm 42:9 Maar de HEERE zal overdag Zijn goedertierenheid gebieden; 's nachts zal Zijn lied bij mij zijn, een gebed tot de God van mijn leven.

Die ons meer wijsheid bijbrengt dan de dieren op de aarde........   In Genesis 1:26 bepaalde Yahweh, de Maker van de mens, dat de mens als schepping naar Gods beeld zal heersen over de dieren van de aarde en de vogels van de lucht (Gen. 1:26).

Ons wijzer maakt dan de vogels in de lucht..........  er is geen besef van God bij dieren. Ze roepen wel tot Hem (Psalm 147:9), maar zonder besef van God. De mens die Hem niet als Maker erkent, is niet eens gelijk aan deze dieren, maar verlaagt zich onder hen. Dieren weten niet beter, terwijl de mens God bewust uitsluit als zijn Maker (2 Petrus 3:5; Rom. 1:19-23).

Daar roepen zij, maar Hij antwoordt niet.......  Zulke mensen roepen wel tot God als ze in nood zijn,

vanwege de trots van de kwaaddoeners......... maar ze willen zich niet voor Hem als hun Maker neerbuigen. Hun gehuil is onoprecht.  Ze zijn hoogmoedig en daarom antwoordt God niet. Elihu stelt dat God niet onverschillig staat tegenover mensen, maar dat mensen onverschillig tegenover Hem staan. Mensen willen dat God hen redt, maar ze zijn niet geïnteresseerd in het eren van Hem als hun Schepper, Verlosser en Bron van wijsheid. Ook in deze redenatie worden, net als bij de andere vrienden, waarheden naar voren gehaald die niet van toepassing zijn op Job. Waarom praat Elihu, die Job toch wilde helpen, niet met Job onder vier ogen? Hij wil blijkbaar leraar zijn over het geheel.

Job 35:13-16
13. Zeker zal God de leugen niet verhoren, en de Almachtige zal die niet aanschouwen.
14. Zo is het ook wanneer je zegt dat je Hem niet waarneemt. Er is echter een rechtszaak voor Zijn aangezicht, WACHT DAN OP HEM.
15. Welnu, omdat Zijn toorn niet gestraft heeft, en omdat Hij weinig aandacht aan de dwaasheid heeft geschonken,
16. heeft Job met vluchtigheid zijn mond geopend, en zonder kennis woorden vermenigvuldigd.

Zeker zal God de leugen niet verhoren, en de Almachtige zal die niet aanschouwen....... Als we lijden, staan we gewoonlijk alleen stil bij hoe ons onrecht wordt aangedaan en in ons zelfmedelijden twijfelen sommigen van ons aan God. Dit is goddeloosheid en het moet uit onze geest worden verdreven!

Zo is het ook wanneer je zegt dat je Hem niet waarneemt......... Hoeveel te minder zal God op je letten als je zegt dat je Hem niet ziet. Job maakte een dergelijke opmerking eerder toen hij zei: "Als Hij aan mij voorbijging, zou ik Hem niet zien" (Job 9:11). Wat bedoel je, je zou hem niet zien?!?," lijkt Elihu te zeggen. "Alleen omdat God niet werkt zoals je van hem verwacht, zelfs als Hij recht voor je neus zou staan, zou je het dan niet moeten erkennen?"

Er is echter een rechtszaak voor Zijn aangezicht, WACHT DAN OP HEM......

Die rechtszaak komt er wel op Gods tijd. Elihu's reactie is om gewoon geduldig te zijn en "op Hem te wachten" op Zijn voorwaarden, niet op de onze. 

Welnu, omdat Zijn toorn niet gestraft heeft, en omdat Hij weinig aandacht aan de dwaasheid heeft geschonken....... Elihu ziet dat Job fout zit. Maar omdat Gods toorn niet over Job was gekomen, en Hij niet nauwgezet gelet heeft op de dwaasheid van Job, kon Job lange tijd doorgaan met zondigen. Omdat God hem niet strafte denkt Job dat hij rechtvaardig is. Daarom spreekt hij verkeerde woorden van God. (Persoonlijk denk ik dat Job die hele periode als straf heeft gezien). 

daarom heeft Job met vluchtigheid zijn mond geopend, en zonder kennis woorden vermenigvuldigd........  Job zou een andere houding moeten aannemen ten opzichte van God. Het is niet juist dat hij als schepsel Zijn Maker ter verantwoording roept en Hem als het ware dwingt hem te rechtvaardigen. God wil dat we Hem vertrouwen, als de Alwetende Wijze El Shaddai. Om geduldig in vertrouwen te kunnen wachten is pas mogelijk als Job zich er van bewust is dat de soevereine God geen mens is zoals wij. Dat Hij als Pottenbakker het recht heeft om het leem van Job te vormen tot een vat tot Zijn eer. God laat Zich niet commanderen. Het is maar goed dat er geen rechtszaak is gekomen, want in een rechtszaak past ook het oordeel. God als Rechter wil voor Zijn kind Job een Vader zijn die barmhartig en schuldvergevend is. Heeft de regen een vader? (Job 38:28). Misschien als we YAHWEH als de Schepper van regen zien. Maar Job heeft wel een Vader en hij heeft weet van de Middelaar (Job 19:25), Zijn Verlosser. In Job 33:24 sprak Elihu over een boodschap van de Heilige Geest: ’Laat hem niet neerdalen in het graf! Ik heb een losprijs (kofer כֹּפֶר) gevonden! God de Vader zal zich aan Zijn moegestreden kind openbaren en zich over hem ontfermen. Juist hierin zien we een afspiegeling van het volk Israël in zijn ellende. 

Ida

Job inleiding -- Job> 1-  Job> 2 - Job> 3 -Job> 4 - Job> 5 -Job> 6 -Job> 7 Job> 8 -Job> 9 - Job> 10 - Job> 11 - Job> 12 - Job> 13 -Job> 14 - Job> 15 - Job> 16 - Job> 17 - Job> 18 - Job> 19 - Job> 20 - Job> 21 - Job> 22 - Job> 23 - Job> 24 - Job> 25 - Job> 26 - Job> 27 -Job> 28 -Job> 29 - Job> 30 - Job >31 - Job> 32 - Job> 33 - Job> 34 - Job> 35 - Job> 36 - Job> 37 - Job> 38 - Job> 39 - Job> 40 - Job> 41 - Job> 42 - Job - Epiloog