English & other languages: click hier!

Job 32 - De toespraak van Elihu

Nadat de drie vrienden en Job zijn uitgesproken, verschijnt er in deze reportage een vriend over wie we niet eerder gehoord hebben. Het is de jongere Elihu. Zijn naam betekent "Mijn God is Hij". Hij beoordeelt Jobs situatie anders dan Elifaz, Bildad en Zofar. Hij gaat ervan uit dat God tegenslagen en lijden gebruikt als een leerproces voor Zijn kinderen. 
Elihu's innerlijk was barstens vol woorden; in dit en de volgende vijf hoofdstukken zal hij steeds aan het woord zijn. Het is verreweg de langste toespraak in het boek Job, langer zelfs dan Gods toespraak in latere hoofdstukken.

Job 32:1-5
1. Toen hielden deze drie mannen op Job te antwoorden, omdat hij in zijn eigen ogen rechtvaardig was.
2. Toen ontstak de woede van Elihu, de zoon van Baracheël, de Buziet, uit het geslacht van Ram. Tegen Job ontstak zijn woede, omdat die zichzelf rechtvaardigde tegenover God.
3. Zijn woede ontstak ook tegen zijn drie vrienden, omdat zij geen antwoord vonden, maar Job toch schuldig verklaarden.
4. Maar Elihu had met spreken gewacht op Job, omdat zij ouder van dagen waren dan hij.
5. Toen Elihu echter zag dat er geen antwoord was in de mond van die drie mannen, ontstak zijn woede.

De drie mannen hielden op Job te antwoorden, omdat hij in zijn eigen ogen rechtvaardig was......... Job had zijn onschuld duidelijk uiteengezet voor Gods aangezicht en ten aanhore van zijn vrienden. Maar Elifaz, Bildad en Zofar hielden zich vast aan hun inzichten en konden het niet aanhoren dat Job zichzelf rechtvaardig noemde. 

Toen ontstak de woede van Elihu...... deze man die niet eerder ter sprake kwam, had blijkbaar alle beschuldigingen en Jobs onschuldverklaring  aangehoord en tot nu toe gezwegen. De Bijbel vermeldt van hem als enige zijn afstamming. Dit las ik daarover:
"Hij wordt de Buziet genoemd, hetzij naar zijn stamvader Buz, de zoon van Nahor, die de broer van Abraham was, en die bij Milka Huz, zijn eerstgeborene (van wie sommigen denken dat Job afstamde), en Buz, zijn broer, had, Genesis 22:21 ; of anders naar zijn land, de stad Buz, een stad in Idumea, Jeremia 25:23" (Trapp).

Tegen Job ontstak Elihu's woede, omdat die zichzelf rechtvaardigde tegenover God....... Over het algemeen loopt een gelovige niet met zijn rechtvaardigheid te koop. We weten maar al te goed dat we van nature zondaars zijn en dat we onze gerechtigheid uit genade hebben ontvangen en dat het niet onze verdienste is. Maar anders wordt het als anderen je schuldig gaan verklaren aan feiten die je niet gepleegd hebt en dat dan ook nog je ellende aan die vermeende zonden wordt gekoppeld. Maar Job riep God ter verantwoording vanwege zijn onheil en daarom werd Elihu boos. 

Elihu's woede ontstak ook tegen zijn drie vrienden,........... omdat zij niet het juiste antwoord hadden op wat Job overkwam en hem niettemin schuldig verklaarden. 

Elihu had met spreken gewacht op Job, omdat zij ouder van dagen waren dan hij...... Elihu heeft gewacht tot alle betrokkenen waren uitgesproken, want hij wist dat hij uit respect voor ouderen niet het voortouw moest nemen. Maar 'oud' zijn betekent lang niet altijd dat men ook wijs is. Wie zich zijn leven lang met religie en theologie bezig houdt, maar geen omgang met God en Zijn Woord heeft, heeft niet de ware wijsheid.

Toen Elihu echter zag dat er geen antwoord was in de mond van die drie mannen, ontstak zijn woede.......Elihu begreep dat, hoewel de vrienden geen verklaring konden rechtvaardigen, geen enkel bewijs konden overleggen, zij Job toch schuldig verklaarden. Elihu is kritisch, zowel naar Job toe als naar Elifaz, Bildad en Zofar. 

Job 32:6-9
6. Daarom antwoordde Elihu, de zoon van Baracheël, de Buziet, en zei: Ik ben jonger van dagen, maar jullie zijn stokoud; daarom was ik beschroomd en bevreesd om jullie mijn gevoelen te vertellen.
7. Ik zei: Laat de dagen spreken, en de veelheid van jaren wijsheid bekendmaken.
8. Voorwaar, het is de Geest van God in de sterveling, en de adem van de Almachtige, die hen verstandig maakt.
9. Niet de velen van jaren zijn wijs, niet de oude mensen begrijpen het recht.

Ik ben jonger van dagen, maar jullie zijn stokoud....... door dat respect  had Elihu zich ingehouden (vers 18) om voor zijn beurt te spreken. Hij had eerst gewacht op wijze woorden van mensen met levenservaring.

Ik zei: Laat de dagen spreken, en de veelheid van jaren wijsheid bekendmaken..... maar Elihu wachtte tevergeefs op woorden van wijsheid. Levenservaring, een goed stel hersens en een behoorlijk theologisch inzicht zijn nog niet hetzelfde als de Wijsheid van hem die naar de Stem van God luistert. 

Het is de Geest van God in de sterveling, en de adem van de Almachtige, die hen verstandig maakt..... hier spreekt iemand uit de tijd dat er nog geen Heilige Geest was uitgestort en toch begreep en ervoer hij de inwoning ervan. Wie deze Wijsheid ernstig zoekt zal hem vinden (Spreuken 8:17).

Niet de velen van jaren zijn wijs, niet de oude mensen begrijpen het recht.... dit kun je natuurlijk niet generaliseren. Het kan ook anders: Psalm 92:15 “in de grijze ouderdom zullen ze vruchten dragen die fris en groen zijn”

Job 32:10-14
10. Daarom zeg ik: Luister naar mij; ook ik zal mijn gevoelen vertellen.
11. Zie, ik heb gewacht op jullie woorden; ik heb al jullie inzichten aangehoord tot jullie naar woorden moesten zoeken.
12. Ik heb op jullie gelet, en zie, er is niemand die Job kon overtuigen, niemand van jullie die zijn woorden beantwoordde.
13. Ik zeg dit opdat jullie niet zeggen: Wij hebben de wijsheid gevonden; God stoot hem uit, geen mens.
14. Nu heeft hij geen woorden tot mij gericht, en ik zal hem geen antwoord geven met jullie woorden.

Daarom zeg ik: Luister naar mij; ook ik zal mijn gevoelen vertellen...... Elifaz, Bildad en Zofar zullen zich niet zo op hun gemak gevoeld hebben bij het horen van de voor hen afkeurende woorden, door Elihu uitgesproken. Maar Elihu gaat door en wil toch zijn inzicht op de situatie van Job te kennen geven.

ik heb gewacht op jullie woorden; ik heb al jullie inzichten aangehoord tot jullie naar woorden moesten zoeken....... Elihu heeft de tijd genomen om te luisteren, totdat hij merkte dat ze geen argumenten meer hadden die indruk op Job zouden hebben.

niemand van jullie die zijn woorden beantwoordde....... nee, de drie eensgezinde vrienden hadden het opgegeven Job te overtuigen. Elihu wil voorkomen dat ze tegen Job zouden zeggen: "Wij hebben de wijsheid gevonden; God stoot Job uit, geen mens".  Een uitspraak waarmee ze zich met God zouden vereenzelvigen.

ik zal Job geen antwoord geven met jullie woorden....... Elihu keert zich van de andere vrienden af en spreekt vanuit zijn eigen omgang met God. We mogen wel zeggen dat deze man in Gods genade is toegevoegd aan het gezelschap van troosters, maar met een hele andere benadering.

Job 32:15-22
15. Zij zijn ontsteld, zij antwoorden niet meer; zij hebben de woorden van zich afgezet.
16. Ik heb gewacht, maar zij spreken niet; want zij staan stil, zij antwoorden niet meer.
17. Ook ik zal op mijn beurt antwoorden, ook ik zal mijn gevoelen vertellen.
18. Want ik ben vol woorden; de geest in mijn binnenste benauwt mij.
19. Zie, mijn binnenste is als wijn die niet geopend is; als nieuwe leren zakken zou hij scheuren.
20. Ik zal spreken, zodat ik voor mijzelf lucht krijg; ik zal mijn lippen openen, zodat ik kan antwoorden.
21. O, laat ik voor niemand partijtrekken, en geen mens naar de mond praten!
22. Want ik kan niemand naar de mond praten; meteen zou mijn Maker mij wegnemen.

Zij zijn ontsteld, zij antwoorden niet meer...... de drie vrienden reageren helemaal niet meer. Maar Elihu zit vol met gedachten en hij voelt de drang om ze uit te spreken. En er volgen nog heel veel woorden. Nu de anderen stil zijn geworden heeft Elihu de kans om die woorden uit te spreken.

Het doet denken aan wat Jeremia sprak: "het is in mijn hart als brandend vuur, opgesloten in mijn beenderen.Wel deed ik moeite om het in te houden,maar ik kon het niet" (Jeremia 20:9b). Het benauwde ook in Elihu's hart. Hij vergeleek het met wijn die oud geworden was en in nieuwe zakken deze zou doen scheuren (vers 19). In een ander verband gebruikte Yeshua ook het beeld van oude wijn in nieuwe zakken (Lukas 5:36-39). Het uitspreken van die woorden zal hem lucht geven. 

O, laat ik voor niemand partijtrekken, en geen mens naar de mond praten.....! Het is een goed standpunt om je voor te nemen geen partij te trekken op grond van verkeerde overwegingen en ook om niemand naar de mond te praten. Dat zijn de kenmerken die de profeet Daniël van de antichrist beschrijft (Daniël 11:21,32,34). Elihu begreep ook dat YAHWEH, Zijn Maker, dat niet van hem zou tolereren.

De jonge man Elihu werd hier door God tot een bijzonder zware taak werd geroepen. Een zware wijnzak!

Hij besefte heel goed dat wijsheid niet uitsluitend het bezit van de hoogbejaarden was, maar dat alleen Gods Geest iemand werkelijk wijs maakt. Hij had te maken met een aantal oude en ervaren mannen, die grote bekwaamheden bezaten - maar hij moest ook rekening houden met een man die bijzonder zwaar beproefd was. Elihu wilde zich laten leiden door Gods Heilige Geest.

Ida